Jean de La Bruyere Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
LA BRUYERE, Jean de (1645-1696)
Fransız, ahlakçı ve yazar. Döneminin toplumsal yapısını eleştirel bir gözle ele alan yapıtıyla tanınmıştır.
16 Ağustos 1645’te Paris’te doğdu, 11 Mayıs 1696’da Versailles’da öldü. Kentsoylu bir ailenin çocuğudur. Babası kent gelirlerinin genel denetçisiydi ve varlıklı bir adamdı. Oratoryen tarikatına bağlı bir okuldan sonra Orleans’daki hukuk fakültesini bitirdi. Önce avukatlık yaptı, sonra Caen’da hazine işlerinde çalıştı. Din konusundaki görüşleri Bossuet’nin ilgisini çekince, onun önerisiyle, Dük Louis de Bourbon’un oğluna felsefe dersleri vermeye başladı. 1693’te Fransız Akademisi’ne seçildi. Ölene değin, yaşamını Chantilly Şatosu’nda kütüphaneci olarak sürdürdü. Bossuet’nin, Fenelon’un Dinginciliği’ne karşı çıkışını destekledi.
La Bruyere Caracteres (Karakterler) adlı yapıtıyla tanınmıştır. Büyük ilgi uyandıran kitap, Theoph-rastos’un Yunanca Ethikoi Kharakteges (“Karakterler”) adlı yapıtının çevirisi ile buna La Bruyere’in yazdığı bir önsözü içermektedir. XIV.Louis Fransa’ sının toplumsal kurumlan üzerine gözlemlerini, ince ve alaylı bir dille özdeyişler biçiminde aktaran La Bruyere, özellikle Saray ortamındaki ikiyüzlü davranışları, halkı küçük görme olgusunu eleştirdi. Bu çevreden başlayarak ahlak değerlerindeki çöküşü vurguladı, köylüler ve soyluların yaşam koşulları arasındaki uçurumu sergiledi, baskı yönetimine karşı çıktı.
La Bruyere, kitabının son bölümünde Tanrı’nın varlığına inanmayanlara çatar. Kişinin Tanrı’yı içinde duyması, var olmadığını ise duyamaması, onun varlığına yeterli bir kanıttır. Düşünce, insana, daha üstün bir varlığın verdiği bir yeti olabilir. Bu da Tanrı’nın varlığının göstergesidir.
La Bruyere’e göre mantık gerçeğe dayanır, ona giden tek, ondan uzaklaştıran binlerce yol vardır. Us ile yeteneğin farkı, tüm ile parçası arasındaki oran değişikliğidir. Us, yetenek, zevk ve sağduyu birbirinden başka ancak, uyumlu niteliklerdir, insanlar, olduğu gibi kalamadığından bir insanı, sürekli olarak, tek bir karakterle tanımlamak olanaksızdır.
La Bruyere, yapıtına, ondan hoşlanmayanlara da, hoşlananlara da çok şaşacağını söyleyerek son verir. Caracteres, çağını betimleyen yapıtlardan biri olmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Les Caracteres, 3 cilt, 1688, (Karakterler, 1982).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi