Filozof Biyografileri

Jean-Baptiste Say Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

SAY, Jean-Baptiste (1767-1832) Fransız, iktisatçı. Adam Smith’in öğretisinin Kıta Avrupa’sında yaygınlaşmasını sağlamış ve geliştirdiği “mahreçler yasası” ile tanınmıştır.

5 Ocak 1767’de Lyons’da doğdu, 15 Kasım 1832’de Paris’te öldü. Protestan ve aydın bir tüccar ailesinden geliyordu. Öğrenimini tamamladıktan sonra iki yıl İngiltere’de bir sigorta şirketinde çalıştı. 1789’da okuduğu Adam Smith’in başyapıtı The Wealth of Natiorıs’ın (Milletlerin Zenginliği) etkisi altında kalarak iktisat incelemelerine başladı ve ilk broşürünü aynı yıl yayımladı. Fransız Devrimi’ni benimseyen Say 1792’de bir süre için gönüllü olarak orduya katıldı. Ertesi yıl La decade phılosophique, literaire et politique adım taşıyan derginin yazı kuruluna girdi ve bir süre sonra başyazarı oldu. Konsüllük yönetimi sırasında 1799’da hükümette görev alan Say, 1803’te en önemli yapıtı olan Traite d’economie politique’i (“Politik iktisat İncelemesi”) yayımladı. Kitabındaki bazı düşünceleri I.Napoleon tarafından hoş karşılanmadığı için, belli değişiklikler yapması istendiğinde, bunu reddetmesi üzerine hükümetteki görevinden uzaklaştırıldı.

1806-1813 arasında Auchy les Herdin’de dört yüz işçi çalıştıran bir iplik fabrikası kuran ve işleten Say, bir yandan da, iktisat incelemelerini sürdürdü. 1813’te fabrikasını sattıktan sonra Fransız hükümetince Ingiliz ekonomisini incelemek üzere İngiltere’ye gönderildi. 1814’te Traite’nin ikinci baskısını, 1815’te Catechisme de l’economie politique’ (“Politik İktisadın Kutsal Kitabı”) ve 1816’da De l’Angleterre et des anglais’yı (“Ingiltere ve İngilizler Üzerine”) yayımladı. Bu yapıtlarıyla Say’in iktisatçı olarak ünü arttı; 1817’de Athenee’de, 1819’da Conservatoire des Arts et Metiers’de kendisi için sınai iktisat kürsüsü açıldı ve 1830’da College de France’da politik iktisat profesörü olarak ilk kez sistematik olarak iktisat dersleri okutmaya başladı. Traite’nin 1822’de çıkan İngilizce çevirisi Say’in ününü Anglosakson dünyasında da yaygınlaştırdı. 1830 Devrimi’nde Seine Eyaletinden genel konsey üyeliğine getirilen Say, ölümünden kısa bir süre önce bu görevden istifa etti.