Tarihi Şahsiyetler

Jaramogi Oginga Odinga Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ODİNGA, Ajuma (1912 – 20 Ocak 1994)

Kenyalı siyaset adamı. Bağımsızlık hareketinde etkin biçimde yer almıştır.

Ajuma Oginda Odinga Orta Nyanza Eyaleti’ne bağlı Sakwa bölgesinde doğdu. Luo kabilesindendir. Dülger olan babasının okutabildiği tek çocuğuydu. Alliance High School’da ve Uganda’daki Makarere Üniversitesi’nde öğrenim gördü. 1939’da öğretmen oldu. 1940-1942 yıllarında Maseno’daki Kilise Misyoner Okulu’nda matematik öğretmenliği, 1943-1946 yıllarında da aynı yerdeki Veteriner Okulu’nda müdürlük yaptı. 1947’de inşaat ve matbaacılık işleriyle uğraşan bir şirket kurdu.

1947’de İngiliz sömürgesi Kenya’nın bellibaşlı tek zenci örgütü olan KAU’nun (Kenya Afrika Birliği) desteğiyle Yasama Meclisi’ne girdi. Ertesi yıl tanıştığı Jomo Kenyatta’nın sadık bir izleyicisi olarak KAU’nun Nyanza bölgesinde örgütlenmesine öncülük etti. 1952 Ekim’inde Kenyatta’nın Mau Mau ayaklanmasından dolayı tutuklanması ve KAU’nun kapatılması üzerine Luo kabilesinin ayaklanmanın bastırılmasında kullanılmasını önlemek amacıyla Luo Birliği’ni kurdu.

Siyahlara doğrudan seçim hakkının tanındığı 1957 Mart’ında Yasama Meclisi’ne seçildi ama siyahların da beyazlarla eşit sayıda temsilini isteyerek meclise girmedi. Çoğu kimsenin Kenyatta’ya sırt çevirdiği bu dönemde onun zencilerin önderi olduğunu savunmaktan kaçınmadı. Kenya Bağımsızlık Hareketi’nin oluşumunda önemli rol oynadı ve Kenya’ nın geleceğinin görüşüldüğü 1960 Lancaster House Konferansı’na katıldı. Bu hareketin devamı olarak kurulan KANU’nun (Kenya Afrika Ulusal Birliği) başkan yardımcısı oldu. SSCB ve ÇHC’ye yaptığı gezilerden dolayı pasaportu geri alındı. KANU yöneticileriyle anlaşmazlığa düşmesine karşın 1961 seçimlerinde Kikuyu kabilesinin de desteğini kazanarak Orta Nyanza Eyaleti’nde Yasama Meclisi’ne girdi. Bağımsızlıktan sonra 1963’te Kenyatta’nın kurduğu hükümette içişleri bakam, ertesi yıl da yeniden KANU başkan yardımcısı oldu. Ancak öteden beri ılımlı bir çizgi izleyen KADU (Kenya Afrika Demokratik Birliği) ile birleşme ve Batılı devletlerin yatırımlarına açılma siyasetlerine karşı çıkarak parti yönetimini eleştirmeye başladığı için, 1966’da başkan yardımcılığından alındı. Bunun üzerine hükümet ve partiden ayrılarak KPU’yu (Kenya Halk Birliği) kurdu. 1969 Ekim’inde ayaklanmaya dönüşen gösterileri örgütlediği gerekçesiyle tutuklanıp partisi kapatıldı. 1971’de serbest bırakıldıktan sonra yeniden KANU’ya katıldıysa da görüş ayrılıkları nedeniyle 1977’de kısa bir süre tutuklandı, 1982’de de bir yıl kadar göz hapsinde tutuldu.

•    YAPITLAR (başlıca): Not Yet Uhuru, 1967, (“Bağımsızlığa Daha Var”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler