James Bryce Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
BRYCE, James (1838-1922)
İngiliz hukukçu, tarihçi ve devlet adamı. ABD’nin siyasal kurumlan üzerine çalışmalarıyla tanınmıştır.
10 Mayıs’ta Belfast’da doğdu. 22 Ocak’ta Sidmouth, Devon’da öldü. Babası öğretmendi. 1846’da ailesi Glasgow’a yerleşti. Bryce ortaöğrenimini burada yaptı. 3 yıl Glasgotv Üniversitesi’ne devam ettikten sonra kazandığı bir bursla 1857’de Oxford Trinity College’a girdi, 1862’de bu okuldan mezun oldu. Aynı yıl Oxford Oriel College’a akademik üye seçildi ve Anglikan yemini etmeden kabul edilen ilk üye oldu. 1867-1882 arasında baroda çalıştı. 1870’te Trinity College’dan medeni hukuk doktorasını aldı ve 1893’e kadar Oxford’da medeni hukuk profesörü olarak çalıştı.
1880’de Avam Kamarası’na girdi ve 1907’ye kadar liberal bir üye olarak çalışmalarını sürdürdü. 1885’te Lord Acton ile beraber İngiliz Tarih Dergisi’ ni çıkardı. 1886’da dışişleri bakan yardımcısı olarak görev yaptı. 1892’de Lancester dükalığında başhakim olarak görev yaptı. 1894-1895 yıllarında Ticaret Odası başkanlığı ve Ortaöğretim Kraliyet Komisyonu başkanlığını yaptı. Bu yıllarda eğitim bakanlığı kurulması için çalışmalar yapan Bryce Komisyonu adıyla bilinegelen komisyonun başkanlığını yaptı.
1905-1906 arasında İrlanda sorunu ile ilgili olarak bakanlık görevini üstlendi. 1907-1913 arasında İngiltere’nin ABD büyükelçisi oldu. 1913’te emekli olduktan sonra İngiltere’ye döndü. 1914’te Vikont unvanını aldı. Aynı yıl uluslararası Lahey Adalet Mahkemesi üyesi oldu. I. Dünya Savaşı sırasında Almanya’yı savaş suçları nedeniyle yargılayan bir komiteye başkanlık etti. Milletler Cemiyeti’nin kuruluşuna yardım etti.
Bryce değişik alanlarda çalışmalar yapmıştır. Bir yandan Roma hukuku ile ilgilenirken öte yandan Ermeniler’in yaşamı ile ilgili araştırmalara girişmiştir. Bryce diğer bir çalışmasında İngiltere’nin Boer Cumhuriyetleri üzerinde uygulamak istediği yayılmacı politikayı liberal bir görüş açısından eleştirmiştir. Ancak Bryce’m en ünlü eseri The American Commonwealth, (“Amerikan Cumhuriyeti”) adlı kitabıdır. Bu kitapta Bryce sadece ABD’nin anayasal yapısını incelemekle kalmamış bunun yanı sıra merkezi ve yerel yönetimleri, parti sistemini, kitle iletişim araçlarını ve toplumsal kurumlan ayrıntılı olarak ele almıştır. Bryce’ın çalışması belgelerin yorumlanmasından çok kuramların işleyişinin canlı gözlemine dayanmaktadır. Bryce demokrasinin gelişmesi için reformlar gerektiğini savunmuş, demokrasinin zayıflıklarına karşı bir önlem olarak ikinci bir yasama meclisi kurulmasını önermiştir.
Bryce’in çalışmaları ABD’deki siyasal kuramların incelenmesine katkıda bulunmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): The Holy Roman Empire, 1864, (“Kutsal Roma İmparatorluğu”); Transcaucasia and Ara-rat, 1877, (“Transkafkasya ve Ağrı Dağı”); The American Commonıoealth, 2 cilt, 1888, (“Amerikan Cumhuriyeti”); Impressions of South Africa, 1897, (“Güney Afrika İzlenimleri”); Studies in History and jurisprudence, 2 cilt, 1901, (“Tarih ve Hukuk Araştırmaları”); Modern Democracies, 2 Cilt, 1921, (“Çağdaş Demokrasiler”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi