James Baldwin Kimdir, Hayatı, Kitapları, Eserleri, Hakkında Bilgi

BALDWIN, James (1924 – 1 Aralık 1987)

ABD’li romancı, deneme ve oyun yazarı. Amerikan siyah edebiyatının önemli temsilcilerinden ve siyahların haklarının savunucularındandı.

2    Ağustos 1924’te New York’ta, Harlem’de doğdu. Çocukluğu bu mahallede geçti. Bir siyah papazın dokuz çocuğundan en büyüğüydü. Öğrenim yılları sırasında, aileden gelme bilgileriyle küçük bir kilisede vaazlar verdi. Ortaöğrenimini tamamladıktan sonra ailesini geçindirebilmek için değişik işlerde çalışmaya başladı. New York bohemlerinin merkezi Greenwich Village’deki sanatçı çevresiyle tanıştı, yazarlık yaşamı bu sıralarda başladı. 1948’de bir burs kazanarak Paris’e gitti. Dokuz yıl Paris’te kaldı. 1957’de ABD’ye dönerek gittikçe yaygınlaşan siyahların hakları hareketine katıldı. Kısa zamanda, 1960’lar ABD’sinde, bu hareketin sözcülerinden biri durumuna geldi.

Paris’te yazdığı ilk romanı Go Teli It on the Mountain (Tanrının Seçkin Kulları) Harlem’de vaaz verdiği yılların ve yetiştiği dini çevrenin etkisini taşıyan yarı otobiyografik bir romandır. 1956’da yayımlanan ikinci romanı Giovanni’s Room (Giovanni’nin Odası), Paris’te yaşayan ve bir kadına olan sevgisiyle bir erkeğe olan sevgisi arasında bocalayan bir Amerikalıyı konu alır ve Baldwin’in ırk sorununu ele almayan ender yapıtlarından biridir. Aynı dönemde Paris’te yazdığı Notes of a Native Son (1955) ile deneme türündeki başarısını kanıtlayan Baldwin’in ABD’ye döndükten sonra yazdığı Nobody Knows My Name (“Kimse Bilmez Adımı”) adlı denemeleri ABD’deki beyazlarla siyahlar arasındaki ilişkileri inceler. 1962’de yayımlanan Another Country (“Bir Başka Ülke”) yine bu sorun etrafında döner. New York kenti ortamında ele aldığı karakterlerinin ırksal, cinsel sorunlarını yansıtır.

Elia Kazan’ın yönetmen yardımcılığını yaparak tiyatroya başlayan Baldwin’in bir siyah çocuğun öldürülmesi üzerine yazdığı başkaldırı oyunu Blues for Mister Charlie (“Beyaz Adama Siyah Şarkıları”) 1964’te,. Broadway’da sahnelendi. Ertesi yıl sahnelenen The Amen Corner ise Harlem’deki bir kilisenin getto yaşantısının baskılarına gösterdiği tepkiyi konu alır.

Irkçılığa başkaldıran roman ve oyunlarıyla Baldwin, ABD siyah edebiyatının, Richard Wright ve Ralph Ellıson gibi ilk dönem yazarlarından sonra, en önemli temsilcilerinden olmuştur. Otobiyografiyle radikal toplumsal eleştiriyi birleştiren denemeleriyle de siyahların haklarının başta gelen savunucularındandı.

•    YAPITLAR (başlıca): Roman: Go Teli İt on the Mountain, 1953, (Tanrının Seçkin Kulları); Giovanni’s Room, 1956, (Giovanni’nin Odası); Another Country, 1962,(“Bir Başka Ülke”); Teli Me Hoza Long the Train’s Been Gone, 1967, (Ne Zaman Gitti Tren?); If Beale Street Could Talk, 1974, (Sokağın Dili Olsa). Oyun: Blues for Mister Charlie, 1964, (“Beyaz Adama Siyah Şarkıları”); The Amen Corner, 1965. Deneme: Notes of a Native Son, 1955; Nobody Knows My Name, 1961, (“Kimse Bilmez Adımı”); The Fire Next Time, 1963, (“Bir Daha Sefere Ateş”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi