Filozof Biyografileri

Jacques Albert Lemoine Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LEMOINE, Jacques Albert (1824-1874)

Fransız, filozof. Alışkanlık sorununun kökenini araştırmış, canlıdaki doğuştan çaba ve edimlerden kaynaklandığı görüşünü ileri sürmüştür.

8 Nisan 1824’te Paris’te doğdu, 8 Eylül 1874’te aynı kentte öldü. Charlemagne lisesinde, Ecole Nor-male’de okudu. Nantes Kral Koleji’nde Nancy ve Bordeaux edebiyat fakültelerinde felsefe profesörü olarak görev yaptı. Daha sonra Bonaparte Lisesi ve Ecole Normale’de felsefe okuttu.

Lemoine’ın çalışma alanı tinle gövde arasındaki ilişkilerin kaynağı, bu ilişkileri geliştiren nedenler ve alışkanlıktır. Ona göre felsefe sorunlarının çözümünde ruhbilim ve fizyoloji verilerinden yararlanma gereği vardır. Felsefenin temel sorunu olan insanın anlaşılmasında, alışkanlıklardan yola çıkmalı, onların insan üzerindeki yönlendirici etkisi araştırılmalıdır. Alışkanlık kişinin özüyle bağlantılıdır, bir edimin yinelenmesi sonucu oluşmamıştır. Diri varlıkta doğuştan gelen bir çaba ve bu çabadan kaynaklanan edimlerin “kendiliğinden” ortaya çıkışıdır. Çünkü devinen yalnız diri varlıklardır, alışkanlık da onlarda görülür. Bu durum devinme yetisiyle alışkanlık arasında köklü bir bağlantının bulunduğunu gösterir.

Lemoine, insanın bir çaba varlığı olduğu kanısındadır, bu çabanın kaynağı da edimlerin birikimidir. Biriken edimler gücün çoğalmasını sağlar, çoğalan güç de devinme yetisini geliştirir. Ancak her çabanın karşısında, onun tersi olan, bir direnç bulunur. Direnci kırmak için güç eyleme dönüşünce çaba azalır, edim kolaylaşır. Bu güç ve direnç karşıtlığından alışkanlık doğar. Alışkanlık kişide görev duygusunu, yetileri güçlendirir.

•    YAPITLAR (başlıca): Du sommeil, 1855, (“Uyku Üstüne”), L’ame et le corps, 1862, (“Tin ve Gövde”); L’aliene devant la philosophie, la morale et la societe, 1862, (“Felsefe, Ahlak ve Toplum Karşısında Akıl Hastası”); De la physionomie et de la parole, 1865, (“Fizyonomi ve Söz Üstüne”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi