Tarihi Şahsiyetler

İzzed­din el-Kassam Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Muhammed İzzüddîn b. Abdilkâdir b. Mustafâ el-Kassâm (1882-1935)

Filistin’in bağımsızlığı için mücadele eden Kassânıiyye hareketinin önderi.

Suriye’de Lazkiye’nin güneydoğusunda bir liman şehri olan Cebele’de doğdu. Ba­bası bir medresede müderris ve şeriat mahkemesinde üye idi; aynı zamanda Kâdirî tarikatının o bölgedeki mürşidi olarak tanınıyordu. İzzeddin on dört yaşında iken kardeşi Fahreddin ile birlikte Kahire’ye Ezher’e gitti ve 1909’a kadar süren eğitimi sırasında Muhammed Abduh ve Muhammed b. Abdülmâlik el-Alemî gibi hocalardan faydalandı; M. Reşîd Rızâ, İz­zeddin Alemüddin et-Tenûhî, Züheyr eş-Şâvîş ve Ali et-Tantâvî gibi şahsiyetlerle dostluk kurdu. Cebele’ye döndükten son­ra babasının medresesine müderris oldu; aynı zamanda Mansûrî ve İbrahim b. Edhem camilerinde vaizlik görevi üstlendi. Kassam, İtalyanlar’ın Libya’ya saldırma­sına karşı (1911) önce düzenlediği gös­teri hareketleriyle katıldı. Ardından halkı silâhlı mücadeleye çağırmaya, gönüllü asker ve para toplamaya girişti; Osmanlı askerlerini desteklemek için bir de marş yazdı.

Kassam, sayıları 2S0’yi bulan gönüllü­leriyle birlikte Trablusgarp’a gitmek için bir ay bekledikten sonra Balkan Savaşı’nın çıkması ve İtalyanlar’la bir anlaşma­ya varılması üzerine cepheye gidemeden geri döndü. I. Dünya Savaşı başladığında doğrudan Osmanlı ordusu saflarında çar­pışmak üzere müracaat etti. Bunun üze­rine askeri eğitimden geçirildikten sonra cephede garnizon İmamı olarak görev­lendirildi. Ortadoğu’nun Osmanlı Devleti’nden ayrılması meselesi ortaya çıkınca Cebele’ye döndü ve bir halk ordusu oluş­turdu. Savaşın ardından Fransızlar Suri­ye’ye yerleştiğinde Ömer el-Baytâr ile bir­likte direniş hareketine başladı. Fransız­lar tarafından idam talebiyle aranmaya başlanınca Filistin’e geçerek Hayfa’ya yer­leşti (1921)