İzak Şamir Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

ŞAMİR, İzak (1914–30 Haziran 2012)

İsrailli siyaset adamı. Likud Cephesi önderlerinden ve Siyonizm’in kararlı savunucularındandır.

3 Kasım 1914’te Polonya’nın Bialystok kentinde doğdu. Asıl adı İzak Jazeraicki’dir. Varşova Üniversi-tesi’nde hukuk öğrenimi görürken 1935’te Filistin’e göç etti. Öğrenimini Kudüs’teki Yahudi Üniversitesi’ nde tamamladı. 1937’de Yahudi göçmenlere karşı eylemlere girişen Araplar’a misilleme yapmak amacıyla kurulan Irgun Zvai Leumi’ye (Ulusal Askeri Örgüt) katıldı. Bu örgütün daha sonraları Nazi Almanyası’na karşı İngilizler ile uzlaşmaya gitmesi üzerine küçük bir grupla birlikte İngilizler’e karşı şiddet eylemlerini sürdürmekten yana olan Lohamei Herut Yisrael’i (İsrail Özgürlük Savaşçıları) oluşturdu. 1941’de yakalandıysa da ertesi yıl kaçmayı başardı. 1946’da yeniden tutuklanarak Eritre’deki bir toplama kampına gönderildi. 1947’de buradan da kaçarak Cibuti üzerinden Fransa’ya geçip sığınma hakkı aldı.

1948 Mayıs’ında İsrail’in kurulması üzerine 1948’de Filistin’e dönerek örgütünü canlandırmaya çalıştı. Ancak hükümetin baskısı sonunda siyasetten çekilip iş hayatına atıldı. 1955’te İsrail gizli haber alma örgütü Mossad’a girdi ve 1965’e kadar Avrupa’da çalışmalar yaptı. 1970’te Menahem Begin’in Herut Partisi’ne katılarak 1973’te İsrail parlamentosu Knesset’e seçildi. Begin’in Likud Cephesi koalisyonunun başında hükümet kurduğu 1977’de Knesset sözcüsü oldu. Fazla ödün verildiği gerekçesiyle Camp David Antlaşması’m eleştirdi. Bununla birlikte 11 Mart 1980’de dışişleri bakanlığı görevine getirilince hükümetin izlediği dış siyaseti benimsedi. İsrail’in Latin Amerika ülkeleriyle ilişkilerini geliştirmesini ve 1982’de Zaire ile diplomatik ilişki kurulmasını sağladı. Filistin Kurtuluş Örgütü’nün Avrupa ile ilişkilerini geliştirmesini önlemeye çalıştı. İsrail’in 1982 yazında Lübnan’da giriştiği işgal hareketi karşısında ABD’ nin tepkisini yumuşatmada önemli bir rol oynadı. Bu arada savunma bakanı Ariel Şaron’un desteğiyle Falanjistler’in yaptıkları kıyımı “terörizmi temizleme” olarak savundu. Begin’in başbakanlıktan ayrılmasından sonra 2 Eylül 1983’te Herut Partisi başkanlığına seçildi. Muhalefetteki İşçi Partisi ile ulusal birlik hükümeti kurma çabalarının boşa çıkması üzerine, 10 Ekim 1983’te sağcı ve dinci küçük partilerin yer aldığı yeni bir koalisyon hükümeti kurdu. Ağustos 1984 seçimleri sonrası İşçi Partisi daha fazla oy alınca Şimon Peres başkanlığında ulusal birlik hükümeti kurulmasını kabul etti. Kendisi de dışişleri bakanı oldu. Başbakanlığın iki önder arasında dönüşümlü olarak yürütüleceği bu hükümet Likud Cephesi ile İşçi Partisi arasındaki önemli görüş ayrılıklarına karşın varlığını (1985) sürdüdü.

1986-1992 yılları arasında İsrail başbakanlığı yaptı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi