İsfendiyar Bey Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

İsfendiyâr Bey (ö. 843/1440) Sinop’ta hüküm süren Candaroğullan beyi (1392-1440).

Candaroğullan beyi olan Kötürüm Ba­yezid’in oğludur. Babasının sağlığında. Amasya Emîri Ahmed Bey’in Sivas Sultanı Kadı Burhâneddin Ahmed’e karşı düzen­lediği sefere katıldı (785/1383). Ahmed

Bey’in yenilgisiyle sonuçlanan bu savaş­tan sonra Kastamonu’ya dönmedi ve uzun süre Amasya’da kaldı. O sırada Candaroğulları Beyliği’nde cereyan eden taht mücadelesi onu ülkesinden uzak tutmuş olmalıdır. Nitekim Kötürüm Bayezid, I. Murad’ın Osmanlı ordusunun desteğiyle üzerine gönderdiği oğlu Süleyman Bey karşısında yenilerek Sinop’a çekilmiş, bu­nu haber alan İsfendiyâr Bey babasının yanına dönmüş. 787’de (1385) Kötürüm Bayezid’in ölümünün ardından Sinop’ta hâkimiyetini ilân etmişti. Onun Sinop’ta­ki siyasî faaliyetleri hakkında çok az bilgi vardır. Bu dönemde en önemli olay. Yıldı­rım Bayezid’in 792’de (1390) düzenlemiş olduğu Batı Anadolu seferi sonrasında Aydın. Saruhan ve Menteşe beylerinin Si­nop’a kaçmasıdır. Bu beyleri himaye eden İsfendiyar Bey, ayrıca Eflak Beyi Mirçea’nın Osmanlılar’a karşı harekete geçme­sini sağlamaya da çalışmıştı.

Osmanlılar’ın Kastamonu’yu ele geçir­mesinin (794/1392) ve Candaroğullan Be­yi II. Süleyman Paşa’nın öldürülmesinin ardından İsfendiyâr Bey Candaroğulları’nın tek vârisi oldu. Osmanlılar’ın Sinop’u da tehdit etmeleri üzerine Yıldırım Bayezid’e bir elçi gönderdi. Osmanlı sultanın­dan, babasının ve kardeşinin hatalarından kendisinin sorumlu tutulmamasını, bizzat kendi İşlediği suçların affını ve bun­dan sonra Osmanlı tâbiiyetini kabul ede­ceğini, buna karşılık Sinop Beyliğİ’nin kendisine bırakılmasını istedi. İsfendiyar Bey’in teklifi kabul edildi ve iki ülke ara­sında Kıvrimbel sınır oldu (794/1392). Öte yandan îsfendiyar Bey, yanında bulunan Anadolu beylerinin Sinop’tan ayrılarak Ti­mur’un yanına gitmelerini teşvik etmiş, böylece Yıldırım Bayezid ile sağladığı ba­rışı bozmak istememişti.

Ancak onun bu tutumu uzun sürmedi. Yıldırım Bayezid’in Çorumlu sahrasında Kadı Burhâneddin İle giriştiği savaşı kay­betmesi üzerine tavrını değiştirdi. Zira Kadı Burhâneddin’in Osmanlılar’a karşı başarı kazanması onun Orta Anadolu’daki nüfuz ve kudretinin artmasını sağlamış­tı. Öteki Anadolu beyleri gibi İsfendiyar Bey de Kadı Burhâneddın’e hediyelerle birlikte vezirini yollayıp bağlılığını bildir­mek istediyse de Amasya Beyi Emir Ah­med bu elçilik heyetini yakaladı ve Os-manlılar’a teslim etmek istedi. Olayı ha­ber alan Kadı Burhâneddin Amasya’ya gi­derek şehri ele geçirdi (1392-1393). Bu­nun üzerine Yıldırım Bayezid Kastamo­nu’ya geldi, fakat herhangi bir girişimde bulunmadı. Zira o sıralarda Osmanlı padişahı dikkatini Rumeli’ye yöneltmek zo­runda kalmıştı. Nitekim Eflak’ı Osmanlı tâbiiyetine aldıktan sonra Anadolu’ya dö­nen Yıldırım Bayezid Sinop’u muhasara ettiyse de alamadı (797/1395). Sonuçta İsfendiyar Bey’in Osmanlı Devleti’ne tâbi olması ve ülkesinin bir kısım topraklarını vermesi şartlarıyla anlaşmaya varıldı.