Irenaeus Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Irenaeus’un yaşamı Bilinircilik’le (Gnosticism) savaşım içinde geçmiştir. Yalnız Latince çevirisi bulunan beş kitaplık başyapıtı Adversus haereses (“Tanrıtanımazlık’a Karşı”) bu savaşımın bir bölümüdür. Bilinirciler’in saltık gerçeğe ulaşmakta Hıristiyan öğretisini yalnızca bir basamak diye görmelerine karşı çıktı. Ona göre, saltık gerçeğe ve onun bilgisine kilise geleneklerine, havarilerin görüşlerine ve Incil’e uyarak varılır. İnsan usu sınırlı olduğundan tanrısal konuların tümünü bilemez. Hıristiyanlık’ı benimsemenin amacı bunları bilmek değil, kişinin kendini kurtarmasıdır. Tanrı ve Yaratan birdir. Bilinirciler’in öne sürdükleri gibi Yaratan, Tanrı’nın ürünü olamaz. Yaratma, “iyi”den ve iyilik amacıyla gerçekleşmiştir.

Irenaeus, Bilinirciler’in yadsıdıkları Tevrat’ın, Incil’in öncüsü olduğunu, her ikisinde de Tanrı’nın savunulduğunu yaymaya çalışmış, tanrıbilimin ilgilendiği temel konulara değinmiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Adversus haereses, (ö.s.), 2 cilt, (çev.), 1851-1853, (“Tanrıtanımazlık’a Karşı”); Enveis der apostolischen Verkündigung, (ö.s.), (çev.), 1907, (“Havarice Açıklamanın Kanıtlanması”).

• KAYNAKLAR: G.N.Bonwetsch, Die Theologie des Irendus, 1925; J.Lawson, The Biblical Theology of Irenae-us, 1948.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi