Tarihi Şahsiyetler

İmrü’l Kays/İmruülkays ibn Abis Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

İmruülkays b. Abis (Ânis) b. el-Münzir el-Kindî (ö. 25/645) Muhadram şairlerden, sahâbî.

Hadramut bölgesindeki Terîm’de hıristiyan bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Kin­de kabilesinin Benî Temlik koluna men­suptur. Asıl adının Handec olduğu da söy­lenmiştir. İyi bir binici olan İmruülkays’ın bir şiirinden onun Temlik adlı bir kadınla evlendiği anlaşılmaktadır. Muhtemelen 10. yılda (631) kabilesinden bir heyetle birlikte Hz. Peygamber’e gelerek müslüman olmuş ve geri dönmüştür. Hz. Ebu Bekir devrinde meydana gelen ridde olay­larında halifeye yardımcı olan İmruülkays isyan eden amcasının oğlu Eş’as b. Kays’a karşı cephe almış ve yazdığı bir şiirle du­rumu halifeye bildirmiştir. Âsilerin toplandığı Hadramut yakın­larındaki Nüceyr Kalesi’nin fethine katıla­rak yararlıklar göstermiş, düşman safları arasında bulunan bir amcasını da bizzat kendisi öldürmüştür.

Rebîa b. Aydan el-Hadramî ile araların­da çıkan bir arazi ihtilâfında Resûl-i Ek­rem’in hakemliğine müracaat edilmiş, Rebîa’nın yalan yere yemin edeceği anla­şılınca Resûlullah’ın bu durumda İken fe­ragat edenin cenneti kazanacağını müj­delemesi üzerine haklı olduğu halde ara­ziyi Rebîa’ya bırakmıştı. İmruülkays, Yermük Savaşı’na (15/636) ve daha sonraki savaşlara da katıldı; bir müddet Şam bölgesinde Beysân’da kaldı. Hz. Ömer devrinde Amvâs’ta veba salgını çıkınca kabile­sine döndü. Ömrünün son yıllarına doğru Kûfe’ye gitti ve orada vefat etti.

Önemli bir muhadram şairi olan İmruülkays’ın şiirlerinden çok azı günümüze kadar gelebilmiş, bazı beyitleri akrabası olan İmruülkays b. Hucr’a nisbet edilmiş­tir. Pek çok eserde dağınık halde bulunan şiirlerinden seksen beyit kadarını Luvîs Şeyho bir araya getirmiş, daha sonra Arap edebiyatında İmruülkays adını taşıyanlar­la ilgili çalışmasında Hasan es-Sendûbî bu sayıyı 100’e yaklaştırmıştır. İbn Manzûr’un Lisânü’l-Arab’üa on iki beytini örnek (şâhid) olarak kullandığı İmruülkays şiirlerinde genellikle ridde olaylarını, karısı Temlik’i ve Hz. Osman zamanında ilgi duyduğu bir kadı­nı konu edinmiştir.

TDV İslâm Ansiklopedisi

İlgili Makaleler