İmam Şafii Türbesi Nerede, Tarihçe, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Kubbetü’l-İmam eş-Şafiî.  Kahire’de 608 (1211-12) yılında Eyyûbîler tarafından yaptırılan türbe.

Karâfetüssuğrâ Kabristanı’nda bulu­nan İmam Şâfıî Türbesi, Selâhadclîn-i Eyyûbî’nin Şiî Fatımî iktidarını devirmesin­den sonra Mısır’da Sünnî anlayışın yeniden hâkim olmasının sembolü olarak ka­bul edilir. Selâhaddîn-i Eyyûbî, İmam Şa­fiî’nin mezarının yakınında bir medrese inşa ettirmiş (1176-1179), bu arada onun mezarı için bir ahşap sanduka yaptırmış­tı (574/1178-79). ei-Melikü’l-Kâmil Muhammed’in de Şafiî’nin mezarı üzeri­ne bir kubbe inşa ettirdiği (608/1211) ki­tabede kayıtlı olmakla birlikte el-Melikü’l-Kâmil’in o sırada henüz hükümdar ol­maması kubbenin annesi tarafından yap­tırıldığına dair rivayeti güçlendirmektedir.

Türbe, iç genişliği 15 m. olan bir kare tabana sahiptir. Taştan inşa edilen yapı­nın üzeri kurşun kaplı ahşap bir kubbe ile örtülmüştür. Türbenin iç kısmı bazı tadi­lât ve tamirat geçirmiş olmasına rağmen binanın dış cephesi orijinal görüntüsünü nisbeten korumuştur ve büyük hacmin­den başka kubbe profiliyle de Fatımî tür­belerinden farklıdır. Fatımî kubbeleri pa­ralel duvarlarla başlayıp tepeye doğru kıvrılırken bu kubbe geçiş bölgesinin he­men üzerinden itibaren kıvrılır. Aynı şe­kilde kare tabanla kubbe arasındaki ge­çiş bölgesi sekizgen ve görünebilir olma­yıp geri çekilen, köşeleri pahlı ikinci bir karenin içinde gizlenmiştir. Böylece bina dışarıdan iki katlı gibi görünür. Üst kat yivli başlıkları olan omurga kemerli nişler­le tezyin edilmiştir; nişler arasındaki boş­lukların dolguları ve oymalı sütunçelerin işlenişinde Endülüs tarzında stuko tezyi­nat elemanları mevcuttur. Aşağı katın üst kısmı, Hâkim Camii’nin güneybatı minaresindekine ve Fatımî mihrapları üs­tünde kullanılmış olanlara benzer geçmeli geometrik modelleri ihtiva eden bir şe­ritle süslenmiştir.

İmam Şafiî Türbesi’nin kubbesinde tepede eskiden kuşlar için hububatla doldurulduğu söylenen bakır bir san­dal vardır. Türbelere küçük kayık model­leri konulması bir Mısır geleneği olup ev­liyanın doğum günlerindeki törenlerde kullanılmak için yapılmış olan Uksûr’da Ebü’l-Haccâc Türbesi’ndeki kayık en önde gelen örnektir. İç kısım değişik üslûpların temsil edilmesiyle çok karmaşık bir hal almıştır. Yapıda üç orijinal mihrabın yanlış olan istikametlerini düzeltmek üze­re köşede açılan mihrap ve duvarların aşağı kısmındaki renkli mermer levhalar 885’te (1480) Sultan Kayıtbay’ın gerçek­leştirdiği tamirata ait olmalıdır. Kubbe ve geçiş bölümündeki nakışlar, XVIII. yüzyı­lın ikinci yarısında Emîr Ali Bey el-Kebîr tarafından yaptırılmıştır. Orijinal tezyinat, kandilleri taşıyan ahşap kirişlerle duvarla­rı dolaşan ahşap şeritlerde yer almakta­dır