Edebiyat

İlhan Berk Kimdir, Hayatı, Edebi Kişiliği

İlhan Berk. şair, İkinci Yeni akımının öncülerinden (18 Kasım 1918’de Manisa’da doğdu, 28 Ağustos 2008’de Bodrum’da öldü). Balıkesir Necatibey Öğretmen Okulu’nu bitirdi, iki yıl ilkokul öğretmenliği yaptı. Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca bölümünü bitirdi: öğretmenlik (1945-1955), Ankara’da Ziraat Bankası Yayın Bürosu’nda çeviricilik (1956-1969) yaptı. Emekliye ayrıldıktan sonra Bodrum’a yerleşti. 28 Ağustos 2008’de vefatına dek orada yaşadı.

Edebi Kişiliği
İlk şiirlerini 1935’te Manisa Halkevi’nin dergisi Uyanış’ta yayımlamıştır. Şiirini sürekli olarak geliştiren, yenileştiren İlhan Berk, ilk şiirlerinde toplumsal yöne daha geniş yer veriyordu (İstanbul, 1947; Günaydın Yeryüzü, 1952; Türkiye Şarkısı, 1953; Köroğlu, 1955) kitaplarıyla gerçekçi bir şair görüntüsü veren Berk, 1953’te Yenilik dergisinde yayımladığı “Saint-Antoine’ın Güvercinleri”, ileride İkinci Yeni adını alacak şiir akımının habercisi oldu. Bu özellik daha sonraları gelişerek sürdü ve İlhan Berk’in özgün tutumu durumuna geldi. Giderek İkinci Yeni şiirinin öncüsü ve en güçlü savunucusu olarak anılmaya başladı. Şiirlerinde cinsellik ve tarih ana temalar olarak belirdi. Çeşitli nesneleri, kent, sokak gibi olguları ayrıntılı bir “kimlik kartı” somutluğu taşıyan bir biçimde şiirleştirdi.  Galile Denizi (1958). Çivi Yazısı (1960), Otağ (1961), Mısır Kalyon İğne (1962), Aşıkane (1968), Şenlikname (1972) kitaplarında yadırganan biçim değişiklikleri içinde, zaman zaman da kapanıklığa yönelerek sevgi temasını işledi. Eskiçağ uygarlıklarından, resim sanatından gelen etkilerden yararlandı. Arthur Rimbaud’ -dan şiir çevirilerini bir kitapta topladı. Şiir antolojileri düzenledi.

Eserleri

Şiir

  • Güneşi Yakanların Selamı (1978)
  • İstanbul (1978
  • Günaydın Yeryüzü (1952)
  • Türkiye Şarkısı (1953)
  • Köroğlu (1955)
  • Galile Denizi (1958)
  • Çivi Yazısı (1960)
  • Otağ (1961)
  • Mısırkalyoniğne (1962)
  • Âşıkane (1968)
  • Taşbaskısı (1975)
  • Şenlikname (1976)
  • Atlas (1976)
  • Kül (1978)
  • İstanbul Kitabı (1980)
  • Kitaplar Kitabı (1981)(Seçilmiş Şiirler)
  • Deniz Eskisi (1982) (Şiirin Gizli Tarihi’ni de içerir.)
  • Delta ve Çocuk (1984)
  • Galata (1985)
  • Güzel Irmak (1988)
  • Pera (1990)
  • Dün Dağlarda Dolaştım Evde Yoktum (1993)
  • Avluya Düşen Gölge (1996)
  • Şeyler Kitabı Ev (1997)
  • Çok Yaşasın Sayılar (1999)
  • Tümceler Geliyorum (2007)

Anlatı

  • Uzun Bir Adam (1982)


Çeviri

  • A. Rimbaud : Seçme Şiirler (1962)
  • Dünya Edebiyatında Aşk Şiirleri (1968)
  • Dünya Şiiri (1969)

Antoloji

  • Başlangıcından Bugüne Beyit Mısra Antolojisi (1960)
  • Aşk Elçisi (1965-antoloji)

Diğer

  • Şifalı Otlar Kitabı (1982)
  • El Yazılarına Vuruyor Güneş (1983)
  • E. Pound : Seçme Kantolar (1983)
  • Şairin Toprağı (1992).

Ödülleri

  • Kül, 1979 TDK Şiir Ödülü.
  • İstanbul, 1980 Behçet Necatigil Şiir Ödülü.
  • Deniz Eskisi, 1983 Yedi Tepe Şiir Armağanı
  • Güzel Irmak, 1988 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü.