Tarihi Şahsiyetler

III. George Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

GEORGE III (1738-1820)

İngiltere ve İrlanda krah. Yönetimi sırasında Amerika’daki İngiliz kolonileri bağımsızlıklarını kazanmıştır.

4    Haziran 1738’de Londra’da doğdu, 29 Ocak 1820’de Windsor’da öldü. Galler Prensi Frederick Louis ile Saksonya-Gotha hanedanından Prenses Augusta’nın oğludur. Öğrenimini güçlükle tamamlaya-bilen George 1751’de babası ölünce Galler Prensi, 1760’ta büyükbabası II. George ölünce de İngiltere kralı oldu.

Kral olduktan sonra parlamentoda, kendisine bağlı bir destekçiler grubu yarattı. Kralın Dostları adıyla anılan bu grubun yardımıyla, kendisinden önceki iki kral döneminde siyasi yaşamda etkin rol oynamış Whigler’in gücünü kırdı. Kendi atadığı ve yalnızca kendisine karşı sorumlu kıldığı hükümetler aracılığıyla ülke yönetimi üzerindeki denetimini artırdı.

İngiltere ve Prusya ile Fransa, Avusturya ve müttefikleri arasında 1756’dan beri sürmekte olan Yedi Yıl Savaşları 1763’te imzalanan Paris Antlaşması ile sona erdi. Paris Antlaşması’nın kazanılan askeri başarıları yansıtmadığını ve ülkede özgürlüklerin kısıtlandığını savunan J. Wilkes önderliğinde bir grup parlamentoda III. George’a karşı bir muhalefet başlattı. 1770’e değin sürecek siyasi kargaşa döneminde ardı ardına gelen başkanlar, savaşın neden olduğu mali güçlükleri aşmak amacıyla denizaşırı ticaretin büyümesi, kolonilerin kendi yönetim giderlerini karşılaması ve vergilendirilmesi gibi önlemler aldılar. Ancak bu uygulamaları Amerika’daki İngiliz kolonileri tepkiyle karşıladı.

1770’te North’un (1732-1792) başkanlığında Toryler ve Kralın Dostları’ndan oluşan bir hükümetin kurulmasıyla ülkedeki siyasi karışıklık dönemi son buldu. İç ve dış politikaya uygulamada III. George’un yön verdiği bu dönemde, Amerika’daki İngiliz kolonilerine karşı izlenen uzlaşmaz ve baskıcı politikalar sonucu Temmuz 1776’da koloniler Birleşik Devletler adıyla bağımsızlıklarım ilan ettiler. 1778’de Fransa’ nın, 1779’da İspanya’nın, 1780’de ise Hollanda’nın kolonilerin yanında İngiltere’ye karşı savaşa katılmalarıyla, Amerika’daki İngiliz birlikleri Ekim 1781’de teslim olmak zorunda kaldı. 1783’te İngiltere, Birleşik Devletler’in bağımsızlığını tanıdı.

Kolonilerin yitirilmesi 1782’de North’un başbakanlıktan ayrılmasına neden oldu. Rockingham ve Shelburne’nun başbakanlıklarım North ile Whigler’in önderlerinden Fox’un (1749-1806) kurdukları koalisyon hükümeti izledi. Kralın gücünü sınırlayarak yerine kabine sistemini getirme konusunda anlaşan North ve Fox, Hindistan’ın yönetsel ve iktisadi denetimini ele geçirmiş bulunan Doğu Hindistan Kumpanyası üzerinde devlet denetimini artırmayı öngören bir yasayı Avam Kamarası’ndan geçirince, III. George tarafından görevden uzaklaştırıldılar. Aralık 1783’te başbakan olan Pitt’in [Genç] Şubat 1801’e değin süren başbakanlığı sırasında III. George siyasi yaşama etkin müdahaleden vazgeçti. 1798’de, İrlanda’nın İngiltere’den ayrılmasını ve tam bağımsızlığını talep eden Birleşik İrlandalılar Örgütü yenilgiye uğratıldı. 1801’de İngiltere ve İrlanda birleşerek Birleşik Krallık adım aldılar. 1802’de Fransa ile yapılan Amiens Antlaşması ilel793’ten beri sürmekte olan savaş sona erdiyse de, 1803’te yeniden başladı. Fransa ile barış görüşmelerinin sürdüğü sırada 1807’de sağlığı bozulan III. George bir süre sonra kör oldu. 1811 ’de kralın ruh sağlığının bütünüyle bozulduğunu ilan eden parlamento onun tüm yetkilerini kraliçeye devretti.

•    KAYNAKLAR: J. Brooke, King George III, 1972; J.C. Long, George III: The Story of a Complex Man, 1961; J. S. Watson, The Reign of George III, 1760-1813, 1960.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi