II. Ptolemaios Filedelfos Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

PTOLEMAİOS II [Filadelfos] (İÖ 308-246)

Mısır kralı. Mısır’ın güçlü bir Helen krallığı olmasını sağlamıştır.

Ege Denizi’nde Kos Adası’nda (İstanköy) doğdu, Mısır’da öldü. Mısır’da Ptolemaios hanedanının kurucusu I.Ptolemaios’un oğludur. İÖ 285’te I.Ptolemaios’ un tahttan çekilmesiyle kral oldu ve İÖ 246’ya değin Mısır’ı yönetti. Karısı I.Arsince’yi sürgüne gönderip, Mısır geleneklerine uygun olarak kızkardeşi II.Arsi-noe’yle evlenmesi üzerine “Filadelfos” (kardeşini seven) sanıyla anılmaya başlandı.

ILPtolemaios, Makedonya Krallığı’yla sürmekte olan Yunanistan’a egemen olma mücadelesine ağırlık vererek, Yunanlılar’ın kurtarıcısı olarak ortaya çıktı, İsparta ve Atina’yla ittifak yaptı. İÖ 274-270 arasında Selevkoslar’la yaptığı birinci Suriye Savaşı’nda Güney Suriye’yi ve Kilikya’yı ele geçirdi. Makedonyalılar’ın Yunan kentlerinde etkinliklerinin artması üzerine Makedonya Kralı II.Antigonos Gonatas’a savaş açtı. İÖ 267-261 arasında süren Hremonidas Savaşı’nda II.Ptolemaios’un müttefiki Yunanlılar’a yeterli yardım göndermemesi sonucunda İsparta ve Atina, Makedonya karşısında yenilgiye uğradı. İÖ261’de Antigonos’un Kos yöresindeki bir deniz savaşını kazanması üzerine Ptolemaios’un Ege’deki deniz egemenliği kırıldı ve adalar Makedonya egemenliğine geçti. Selevkoslar’la Anti-gonoslar’ın kurduğu ittifaka karşı yaptığı ikinci Suriye Savaşı’nda (İÖ 260-253) da yenilerek Anadolu kıyılarındaki üslerinin birçoğunu yitirdi. Askeri alandaki başarısızlıklarını diplomasi yoluyla lehine çeviren ILPtolemaios, Selevkoslar’ın desteğini kazanarak Makedonya’ya karşı savaşı sürdürdü ve Ege adalarını yeniden egemenliği altına aldı. Ölümünden sonra yerine oğlu IlI.Ptolemaios Teos Evergetes geçti. ILPtolemaios, Yunanlılar’ın Mısır’ın koşullarına uyum sağlamaları ile üretimi ve refah düzeyini artırmak gibi iki temel sorunun çözümüne ağırlık verdi. Mısır ve Yunan dinlerini kaynaştırmaya yöneldi. Helen krallarına tapınma kültünü yaygınlaştırdı. Tarımda planlı düzenlemelere girişti. Toprak ıslahına ağırlık verdi. Şarap ve zeytin üretimi teşvik edildi. İskenderiye’nin yanı sıra, Akdeniz, Kızıldeniz ve Doğu Afrika kıyılarını kapsayan bir ticaret ağı kurdurdu. Kral ailesinin tekeline alman birçok malın ticareti yoluyla önemli kazançlar elde etti.

Helen uygarlığının doruk noktasına ulaştığı dönemde hüküm süren II.Ptolemaios, sanat ve bilim alanında da önemli gelişmelere öncülük etmiştir. Sanat ve bilim merkezi durumuna gelen İskenderiye’deki kütüphane ve araştırma merkezini geliştirmiş, birçok sanatçı ve bilim adamını çevresinde toplamıştır. Yunan kentlerinden farklı olarak felsefe ve edebiyatın yanı sıra matematik ve doğa bilimlerine de önem verilmiştir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi