İgor Kurçatov Kimdir, Hayatı, Çalışmaları, Hakkında Bilgi

SSCB’nin nükleer enerji üretimi ve silah yapımı çalışmalarının yöneticisi olduğu ancak 1956’da gün ışığına çıkan Kurçatov, 1950 ve 1954 yıllarında Yüksek Sovyet üyeliğine seçilmiş, iki kez de Sosyalist Emek Kahramanı Madalyası almıştır.

Araştırmacılık yaşamının ilk yıllarında dielektrik maddelerin fiziğine ilişkin çalışmalar yapan ve bu arada Rochelle tuzunun dielektrik özellikleriyle ferromanyetik maddelerin manyetik özellikleri arasındaki, bugün ferro-elektriklik olarak bilinen benzerliğin anlaşılmasına katkıda bulunan Kurçatov, 1932’de yeni çekirdek tepkimeleri gözleyebilmek ve ayrıntılı ölçümler yapmak isteğiyle hızlandırıcı yapımı konusuna eğildi ve SSCB’nin ilk siklotronunun yapımıyla sonuçlanacak olan çalışmaları başlattı. 1934’te çekirdek tepkimelerindeki dallanmaları, bir başka deyişle hızlandırılmış tanecik ile hedef çekirdek arasındaki tepkimenin farklı ürün çiftleriyle sonuçlanması olgusunu saptadı. Ertesi yıl brom atomunun çekirdeği üzerindeki araştırmaları sırasında aynı çekirdeğin farklı enerji ve fiziksel özellikler taşıyan değişik durumları olan çekirdek izomerilerinin varlığını gösterdi.

1938’de Hahn ve Meitner tarafından uranyum çekirdeğinin parçalanmasının ardından başlattıkları, ancak II.Dünya Savaşı’nın ilk yıllarında ara verdikleri zincirleme tepkimenin denetim akma alınmasını amaçlayan deneylerine 1942’de yeniden başladıkları zaman Fermi’nin önderlik ettiği ABD’li bilim adamlarından yaklaşık üç yıl geride olan Kurçatov ve arkadaşları, 1946’da SSCB’nin ilk nükleer reaktörünün yapımını, 1949’da da ilk atom bombası denemesini gerçekleştirmeyi, böylelikle iki ülke arasındaki farkın açılmasını önlemeyi başardılar. Daha sonra termonükleer tepkimeleri incelemeye başlayan Kurçatov ve arkadaşları, 12 Ağustos 1953’te dünyanın ilk hidrojen bombası denemesini gerçekleştirerek atom fiziği alanında SSCB ile, aynı denemeyi yaklaşık altı ay sonra gerçekleştirebilecek olan ABD arasındaki farkı kapatmayı başardıklarını kanıtladılar.

Atom enerjisinin barışçı amaçlarla kullanımının da öncülerinden olan Kurçatov, dünyanın ilk nükleer elektrik santralının 27 Haziran 1954’te tamamlanan yapımına ve nükleer enerjiyle çalışan ilk gemi olan “Leningrad” buzkıranının üretimine de gerek bilim adamı gerek yönetici olarak büyük katkılarda bulundu.

Üstün bir bilim adamı ve başarılı bir yönetici olan Kurçatov, çekirdek fiziği alanında SSCB ile ABD arasındaki farkın kapanmasını ve iki ülke arasında dünya barışının temeli olan nükleer silah dengesinin kurulmasını sağlayan araştırmacılar grubunun en değerli üyelerinden biriydi.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi