İslam Filozofları – Müslüman Düşünürler

İbrahim Nazzam Kimdir, Hayatı, Felsefesi, Düşünceleri (İslam Filozofları)

NAZZAM (809 ? – 845)

Arap, filozof. Us ilkelerine dayalı bir İslam felsefesinin kurulmasına öncülük etmiştir.

Basra’da doğdu, Bağdat’ta öldü. Gerçek adı İbrahim b.Sayyar el-Nazzam’dır. Us ilkelerine dayalı, Mutezile öğretisinin öncülerinden, filozof Ebu’l-Huzeyl’in öğrencisidir. Önce Anadolu-Yunan filozoflarının yazılarını inceledi, özellikle Anaksagoras, Demokritos ve Herakleitos gibi bilgelerin öğretileri üzerinde durdu. Sonra İslam düşünürlerinin yapıtlarını okudu. Yazılı yapıtı kalmayan Nazzam’ın düşünceleri, öğrencilerinin yazılarındaki alıntılardan öğrenilmektedir.

Nazzam, Mutezile öğretisine bağlı kalmakla birlikte, özgün sayılan düşünceler de ileri sürmüştür. Ona göre insan, bütün eylemlerinde, bağımsızdır, eylemlerini kendi yaratır, yazgıya bağlı değildir. Tanrı’nın, kendi tözü dışında, nitelikleri yoktur. Suç işleyen bir kimse dini yadsımış ya da dinden çıkmış sayılmaz. İyiyi ödüllendirmek kötüyü cezalandırmak gereklidir.