İbrahim Medkur Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

İbrahim Medkûr (1902-1995) İslâm felsefesi alanındaki çalışmalarıyla tanınan Mısırlı bilim ve kültür adamı.

İbrahim Beyyûmî Medkûr, Cîze’ye bağlı Ebünnumrus köyünde doğdu. İlk eğitimi­ni köyünde aldıktan sonra Câmiu’l-Ezher’e girdi. Şer’î hukukla modern hukuku uzlaştırma düşüncesiyle kurulmuş bir araştırma enstitüsü olan el-Kazâü’ş-şeri Medresesi’ne devam etti. Burada fıkıh âlimi Ali el-Hafîften miras hukuku ders­leri aldı. Ardından Mısır’da modern eğiti­min verildiği en eski kolej olan ve şimdiki Kahire Üniversitesi’nin çekirdeğini oluştu­ran Dârü’l-ulûm’da okudu (1923-1927). Fransa’ya giderek Sorbonne Üniversitesi’nden edebiyat, Paris Üniversitesi’nden hukuk lisansı aldı ve felsefe alanında dev­let doktorası yaptı (1934). Ülkesine dön­dükten sonra Kahire Üniversitesi Edebi­yat Fakültesi Felsefe BÖlümü’ne Öğretim üyesi olarak tayin edildi; on beş yıl boyun­ca sürdürdüğü senato üyeliğine seçildi (1937). 1940’lı yılların ortasından itibaren Arap kültür hayatını ilgilendiren önemli görevlere getirildi. Sosyal İşler Bakanlığı yaptı. Kahire’deki Mecmau’l-lugati’l-Ara-biyye üyeliğine seçildi (1946). Yıllarını ver­diği bu kurumun 1959’da genel sekrete­ri, selefi Tâhâ Hüseyin’in vefatı üzerine 1974’te de başkanı oldu. Ardından Dımaşk, Kahire ve Bağdat’taki aynı ismi ta­şıyan akademilerin ortak girişimiyle kuru­lan ve Ürdün’deki akademinin katılımıyla genişleyen Arap Dili Akademileri Birliği’-nin başkanlığına seçildi. Mısır Kültürü Yüksek Konseyi üyeliğinde bulundu. Princeton Üniversitesi tarafından kendisine fahrî edebiyat doktoru payesi verilen İb­rahim Medkûr 4 Aralık 1995 tarihinde vefat etti.

İbrahim Medkûr, İslâm felsefesin deki uzmanlığının yanı sıra bulunduğu çeşitli idarî ve akademik mevkilerde Arap kül­tür hayatında iz bırakan projelere imza atmış bir kültür adamıdır. Özellikle Mecmau’l-lugati’l-Arabiyye’deki faaliyetleri, bu kurumun Arap dilinin korunması ve geliştirilmesi yönündeki çalışmalarına cid­di katkılar sağlamıştır. Kurumun, hedefle­rini gerçekleştirmek amacıyla dil ve kül­tür mirasını ortaya çıkarmak ve termino­lojide birliği sağlamak üzere yayımladığı çok sayıda sözlük onun girişimleriyle ha­zırlanmıştır. Bunlar arasında Radıyyüd-din es-Sâgânî’nin Kitâbü’t-Tekmile ve’z-zeyl ve’ş-şjla’sı, İshak b. İbrahim el-Fârâbî’nin Dîvânü’I-edeb’i, Ebû Amr eş-Şeybânî’nin Kiıâbü’l-Cîm’l Ebû Osman Saîd b. Muhammed es-Sarakustî’nin Ki-tâbü’l-Ef’ân gibi klasik sözlükler; Mu’cemü elfazi’l-Kur’ân ve birçok baskısı yapılan el-Mıfcemü’l-vecîz, eI-Mucce-mü’i-vasîf ile neşrini sağ iken başlattığı el-M-ifcemü’l-kebîr sayılabilir. Çok sa­yıda Arap uzmanının katkısıyla hazırlanan adlı an­siklopedik terimler sözlüğü de (Kahire 1975) Medkûr’un UNESCO ile iş birliği içinde yürüttüğü Önemli bir projedir.