İbrahim Hz. Muhammed’in Oğlu Hayatı, Hakkında Bilgi
İbrâhîm b. Muhammed (ö. 10/632) Hz. Peygamber’in küçük yaşta ölen oğlu.
Zilhicce 8’de,[Mart 630] sonraları Meşrebetü İbrahim diye anılacak olan Medine yakınlarındaki Kuf bölgesinde doğdu. Resûl-i Ekrem’in cariyesi Mâriye’den olma çocuğudur. İbrahim’in ebeliğini yapan ensardan Ümmü Râfi’in kocası Ebû Râfi” doğumu Hz. Peygamber’e müjdeledi. Bu habere çok sevinen Resûlullah ona bir köle hediye etti, İbrahim’in annesini hürriyetine kavuşturduğunu söyledi ve yanındakilere, “Bu gece bir oğlum oldu. ona atam İbrahim’in adını verdim” dedi. Bu İsmin, Cebrail’in Hz. Peygamber’i “İbrahim’in babası” diye selâmlamasından dolayı doğumun yedinci gününde verildiği, aynı gün ibrahim için akika kurbanı kesildiği, bebeğin saçları Ebû Hind tarafından kesildikten sonra tartılarak ağırlığı kadar gümüşün sadaka olarak dağıtıldığı rivayet edilmiştir. Geleneğe uyularak İbrahim, çok sayıdaki isteklinin arasından tercih edilen sütanne Ümmü Bürde Havle bint Münzir’e verildi ve kendisine bir hurmalıkla Resûl-i Ekrem’e ait bir miktar koyun ve devenin sütleri tahsis edildi. Hz. Peygamber’in bir cariyeden çocuğu olmasının ve bebeğe gösterdiği büyük ilginin diğer hanımları arasında kıskançlığa yol açtığı belirtilmiştir. On yedi veya on sekiz aylıkken İbrahim’in hastalanması üzerine Resûlullah, Abdurrahman b. Avf ile birlikte Ümmü Bürde’nin evine gitti ve çocuğu kucağına aldı, bir müddet sonra da İbrahim öldü. Aynı gün güneş tutulmuş, bu olayla oğlunun ölümü arasında irtibat kuranlar olduğunu gören Resûl-i Ekrem güneşle ayın bir kişinin ölümü için tutulmayacağını belirtmiştir. Kaynaklarda, İbrahim’in 10. yılın Rebîülevvelinde (Haziran 631) veya Ramazan ayında [Aralık 631] vefat ettiği kaydedilmekle birlikte, Hz. Peygamber hayatta iken meydana gelen ve Medine’den gözlenebilen iki güneş tutulmasından bu yıl içinde gerçekleşenin tarihi 29 Şevval 10 (28 Ocak 632) olarak hesaplandığına göre İbrahim bu tarihte Ölmüş olmalıdır. Caetanİ ise o tarihte Medine’den gözlenebilecek bir güneş tutulması olmadığını, yedi ay sonra meydana gelen tutulma iie İbrahim’in ölümü arasında sonraları ilişki kurulduğunu ileri sürmüştür. Bu husustaki görüşleri değerlendiren Babanzâde Ahmed Naim de İbrahim’in doğumu, ölümü ve ne kadar yaşadığı konusundaki rivayetlerin ihtilâfiı olduğunu söylemektedir.
İbrahim’in ölümü vesilesiyle Resûlullah üzüntülerini belirten bir konuşma yaptı ardından FazI b. Abbas b. Abdülmuttalib cenazeyi yıkadı ve Üsâme b. Zeyd ile birlikte kabre İndirdi. Cenazeyi Ümmü Bürde’nin yıkadığı da rivayet edilmiştir. Cenaze namazı kılınıp kılınmadığı hususunda ihtilâf bulunmakla beraber İbn Abdülber kılınmadığı yönündeki rivayetin sahih olmadığını belirtmiş Nevevî de ulemânın çoğunluğunun cenaze namazını Hz. Peygamber’in kıldırdığı görüşünde olduğunu kaydetmiştir. Cennetü’l-bakî’a defnedilen İbrahim kabre konulurken mezarın kenarına oturan Resûl-i Ekrem su isteyerek kabrin üzerine serpmiş ve yakınında duran bir taşı da baş ucuna dikmiştir. İbrahim’in küçükken vefat etmesini Resûlullah’ın son peygamber olduğuna işaret sayanlar ve eğer yaşasaydı onun da risâletle görevlendirilmesi gerekeceğini ileri sürenler olmuşsa da İbn Hacer, bu var sayımları Câhiüye dönemi inançlarını yansıtan değerlendirmeler olarak nitelendirmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi