İbrahim Gülşeni Kimdir, Kısaca Hayatı, Eserleri, Hakkında Kısa Bilgi

GÜLŞENİ, İbrahim ( ?-1534)

Osmanlı mutasavvıf ve divan şairi. Halvetiye Tarikatı’nın Gülşeniye kolunu kurmuştur.

İbrahim Gülşeni Diyarbakır’da doğdu. Doğum yılı belli değildir. 23 Nisan 1534’te Mısır’da öldü. İlköğrenimini amcası Seyid Ali’nin gözetiminde bitirdi. Daha sonra Tebriz’e gitti. Halveti şeyhlerinden Aydınlı Şeyh Ömer Ruşeni’ye mürid oldu.

Şah İsmail’in ortaya çıkması üzerine Tebriz’den ayrılıp önce Diyarbakır’a, sonra Mısır’a gidip Müey-yide’ye yerleşti.Tekkesini kurupGülşenilik’i yaymaya başladı. Kısa sürede ünü yayıldı. Halkın büyük sevgisini kazandı. 1516’da I. Selim (Yavuz) Kahire’ ye girince Gülşeni, padişahı saygı ile karşıladı. Birçok yeniçeri ve sipahi ona bağlandı. Bu aşırı sevgi üzerine 1528’de I. Süleyman (Kanuni) kendisini İstanbul’a çağırdı. Bir süre camilerde vaızlar verip Mısır’a döndü.

Gülşeni’nin en ünlü yapıtı 40.000 beyitlik Farsça Ma’nevî’dir. Yapıtın güç anlaşılan beyitlerini Şeyh La’li Mehmed Fenai yorumlamıştır. Gülşeni ayrı ayrı Arapça, Farsça ve Türkçe Divan düzenlemiştir. Tasavvuf içerikli Râznâme ile Kenzü’l-Cevâhîr adlı yapıtları vardır. Gülşeni önceleri Heybeti mahlasını kullandı. Sonra Gülşeni’ye çevirdi. Arapça divanındaki kimi şiirlerini de Halil mahlası ile yazdı. Şiirlerinde Mevlânâ ve Yunus Emre’nin etkisi görülür. Türkçe divanındaki gazel ilahileri yaygınlık kazanmıştır. Oğlu Ahmed Hayali’nin isteği üzerine Muhyî-yi Gülşeni tarafından Menakıh-ı Ibrahim-i Gülşeni yazılmıştır. Yapıtta şeyhin ve çevresindekilerin yaşamöyküleri yer alır.

•    YAPITLAR (başlıca): Ma’nevî (ty), (Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi bölümü No. 2908), Arapça Divan (ty), (Süleymaniye Kütüphanesi, Ali Emiri kitapları Farsça manzum No. 418); Türkçe Divan (ty), (İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi TY. 980), Râznâme (ty), (Millet Kütüphanesi, Ali Emiri kitapları manzum No. 932); Kenzü’l-Cevâhîr (ty), (“İncilerin Kaynağı”, İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi TY. 1233)

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi