Hz. İlyas -Peygamber- Kimdir, İlyas’ın Hayatı, Kıssaları (Kuranda, Tevratta) Hakkında Bilgi

İlyâs. Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen peygamberlerden biri.

Kur’an’da iki defa İlyâs [En’âm 6/85; Sâffât 37/123] bir defa da İlyâsîn [Sâffât 37/130] şeklinde ismen zikredil­mekte, mümin kullardan olduğu, kavminin taptığı Ba’l inancıyla mücadele ettiği ve daha sonra gelenler arasında hayırla anıldığı belirtilmektedir. Arap dilcilerine göre İlyâs yabancı bir kelime olup aslı İbrânîce Eliyah veya Eliyahu’dur. “Yahve tanrımdır” anlamına gelen bu ismin, onun asıl adı değil peygamber­lik görevini simgeleyen bir lakap olabi­leceği de belirtilmektedir. Arapça’da İlyâs şeklini alan Eüyahu, Yu-nanca’ya ve Latince’ye Elias olarak geç­miştir. Kelimenin Arapça’ya Hıristiyanlık kanalıyla girdiği ileri sürülmektedir Josef Horovitz, İlyâs’ın Yunan-ca’da Elias ve Eleias, Etiyopya dilinde Elyas, Süryânîce’de Eliya olduğunu, İslâm’a Habeş Hıristiyanlığı yoluyla geçtiğini be­lirtmektedir.

Sînâ ve Sînîn gibi İIyâs ve İlyâsîn’in de aynı kelime olduğu ifade edilmektedir. Bir görüşe göre İlyâsîn ismi “âl” ve “yâsîn”den oluşan bir tamlamadır. Ancak İlyâsîn isminin geçtiği Sâffât sûresinde zikredi­len diğer peygamberlerin adlarının yanı­na “âl” takısının eklenmediği, dolayısıyla buradaki kelimenin “âl Yâsîn” olamayaca­ğı ileri sürülmektedir. Diğer taraftan aslı İIyâs olan İlyâsîn’deki yâ ve “nûn”un, âyet­lerin sonunun nazma uygun olması için getirilmiş olduğu belirtilmektedir.

Kur’ân-ı Kerîm’de İlyâs hakkında başka bilgi bulunmazken tarih, tefsir ve kısas-ı enbiyâ kitaplarında çeşitli rivayetler yer almaktadır. Bu rivayetlerde onun şecere­si İlyâs b. Yâsîn b. Finhâs b. îzâr b. Hârûn b. İmrân veya İlyâs b. Âzir b. îzâr b. Hârûn b. İmrân şeklinde verilmektedir. Her iki şecerede de İlyâs, Harun’a varan bir soya mensup gösteril­miştir. Ahd-i Atîk’te Harun’un Nadab. Abiu. Eleazar ve İthamar adında dört oğ­lunun bulunduğu nakledilir. Buna göre İslâmî kaynaklarda Harun’un oğlu olarak zikredilen “el-îzâr”, Ahd-i Atîk’teki Ele­azar olmalıdır. Ahd-i Atîk’te Harun’dan sonra başkâhinlik görevini Eleazar’ın, onun ölümü üzerine de oğlu Pinehas’ın devraldığı belirtilir. İslâmî kaynaklara gö­re İlyâs, Pinehas’ın (Finhâs) torunudur. Kur’ân-ı Kerîm’de zikredilen İlyâs. Kitâb-ı Mukaddes’teki İlyâ olmalıdır. Zira Kur’an’dakİ İlyâs da tıpkı peygamber İlyâ gibi Ba’l putperestliğiyle mücadele etmiştir.