İslam Tarihi

Hüzeyl Kabilesi Tarihi, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Hüzeyl (Benî Hüzeyl) Adnânîler’e mensup, şairlerîyle ünlü bir Arap kabilesi.

Mekke ve Tâif civarındaki dağlık bölge­de yaşayan Benî Hüzeyl milâdî VI. yüzyı­lın büyük Arap kabilelerinden biridir ve Mudarîler’in İlyâs b. Mudar’ın annesine nisbetle Hindif denilen kulundandır. Ka­bile boyuna adını veren Hüzeyl’in nesebi Adnan’a kadar şöyledir: Hüzeyl b. Müdri­ke b. İlyâs b. Mudar b. Nizâr b. Mead b. Adnan. Müdrike’nin diğer oğlu Huzeyme’-nin soyundan da Kinâne ve Esed kabile­leri türemiştir. Kureyş kabilesi bu Kinâne boyuna mensuptur; dolayısıyla Hüzeyl ile Kureyş arasında yakın bir akrabalık var­dır. Akrabalık ve bunun yanında komşu­luk, Câhiliye döneminden itibaren bu iki kabile arasında kuvvetli bir dayanışma sağlamıştır. Özellikle İslâm öncesinde ve Mekke’nin fethine kadar geçen sürede Hüzeyl’in Kureyş’in siyasî nüfuzu altında kaldığı görülür.

Hüzeyl’in iki oğlu Sa’d ve Lihyân vasıta­sıyla Sa’d b. Hüzeyl ve Lihyân b. Hüzeyl adlarıyla iki büyük kola ayrılan Hüzeyl ka­bilelerinin Câhiliye dönemindeki yurtlan Mekke’nin doğu ve batısındaki dağlık böl­geler, Tâif in batısından Cidde’ye uzanan bölge ve Medine yönünde Batn-Mar (bu­günkü adıyla Vâdîfâtıma) vadisinde yer alan Nahletü’ş-Şâmiyye ve Nahletü’l-Yemâniyye idi; bunların birincisinde yaşa­yanlara Hüzeylü’ş-Şâm, ikincisinde yaşa­yanlara Hüzeylü’l-Yemân deniliyordu. Topraklarının çoğunluğu Serât sıradağ­larının vadi ve yamaçlarından ibaret olan ve Hüzeyl kabilesine nisbetle Serâtü Hü­zeyl diye adlandırılan, konumu ve verim­liliği dolayısıyla da “Kalbü’l-Hicâz” denilen bu bölge başlangıç tarihi bilinmemekle birlikte çok eskiden beri Hüzeyl’e aitti. Benî Hüzeyl’in yurduna sınır bölgelerde ise Kureyş, Süleym, Kİnâne, Fehm ve Ad-vân kabileleri oturuyordu. Benî Hüzeyl Mekke yakınında, kaynakların Arafat sı­nırları içinde gösterdikleri Vasîk vadisin­de kurulan Zülmecâz adlı bir panayıra da sahip bulunuyordu. Kureyş-Hüzeyl ilişki­lerinin önemli bir boyutunu gösteren ve Câhiliye döneminde çok ünlü olan bu pa­nayır hac ayı zilhiccenin başında kurulur, terviye gününe kadar devam ederdi.

İlgili Makaleler