Huzeyfe bin Yeman Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

Ebû Abdillâh Huzeyfe b. Huseyl (Hisl) b. Câbir el-Absî (ö. 36/656) Hz. Peygamber’in sırdaşı olan sahâbî.

Medine’de doğdu. Bir kan davası yü­zünden Mekke’den kaçarak Medine’ye yerleştiği ve orada aslen Yemenli olan Abdüleşheloğulları ile bir antlaşma yaptığı için babasına (bazı rivayetlere göre büyük dedesi Cirve b. Haris) Yemân denilmiş, Huzeyfe de İbn Yemân diye anılmıştır. An­nesi Abdüleşheloğulları’nın Evs kolundan Rebâb bint Kâ’b Hz. Peygamber’e biat eden ensar kadınlarındandır.

Huzeyfe babasıyla birlikte Bedir Gazvesi’nden önce müslüman oldu. Bu gazvede Resûl-i Ekrem’in yanında yer almak üze­re yola çıkan baba oğul yolda müşriklere yakalandılar. Ancak Peygamber’e katıl­mayacaklarına dair söz vermeleri üzeri­ne serbest bırakıldılar. Resûlullah’a du­rumu anlatmaları üzerine de Resûl-i Ek­rem kendilerine sözlerinde durarak sava­şa katılmamalarını söyledi. Huzeyfe da­ha sonra yapılan bütün gazvelere katıldı. Uhud Gazvesi’nde bulunan müslümanlar düşman tarafından tanınmamak için yüz­lerini örttüklerinden babası Huseyl müş­rik zannedilerek öldürüldü. Huzeyfe, bir hayli yaşlı olan babasının ölümüne çok üzülmekle beraber bunun bir hata sonu­cu meydana geldiğini düşünerek teselli bulmaya çalıştı. Hz. Peygamber ona ba­basının diyetini ödemek istediğinde ka­bul etmeyip fakir müslümanlara bağışla­dı. Hendek Gazvesi’nde Resûl-i Ekrem Huzeyfe’yi müşrik ordusu hakkında bilgi top­lamakla görevlendirdi. Hz. Peygamber’in duasını alarak müşriklerin arasına sızan Huzeyfe şiddetli bir fırtınanın onları peri­şan ettiğini ve bu sebeple Medine’yi terkettiklerini Resûlullah’a haber verdi.

Muhacirlerle ensar arasındaki kardeş­lik antlaşması sırasında Hz. Peygamber Huzeyfe’yi Ammâr bin Yasir’le kardeş ilân etti. Huzeyfe’nin Resûl-i Ekrem’in zekât işleriyle görevli kâtiplerinden olduğu, Hz. Peygamber’in onu Debâ’da oturan Ezd kabilesine zekât âmili olarak gönderdiği ve kendisine zekât esaslarını ihtiva eden bir mektup verdiği bilinmektedir.

Huzeyfe Hz. Ömer döneminde Medâin’e vali tayin edildi. Cesur ve kudretli bir yönetici olan Huzeyfe Medâin’i imar etti. Nihâvend Savaşı’nda (21/642) ordu ku­mandanı Nu’mân b. Mukarrin öldürülün­ce kumandayı ele aldı ve düşmanı teslim olmaya mecbur etti. Nihâvend merzübânı her yıl Huzeyfe’ye belli miktarda haraç vermek üzere onunla antlaşma yapmak zorunda kaldı. Dînever, Hemedan ve Rey şehirleri de Huzeyfe tarafından fethedil­di. Onun Nusaybin’e giderek orada evlen­diği ve cuma günleri Medâin’den Kûfe’ye gittiği söylenir. Medâin ve Kûfe’de okudu­ğu bazı cuma hutbeleri kaynaklarda yer almaktadır.

Huzeyfe b. Yemân 36 (656) yılında Hz. Osman’ın öldürülmesi ve Hz. Ali’ye biat edilmesinden kırk gün sonra Medâin’de vefat etti. Huzeyfe’nin Ebû Ubeyde, Safvân. Sa’d, Saîd ve Simâk adlı dört oğlu ile Ümmü Seleme adlı bir kızı olup oğulları Ebû Ubeyde, Simâk, Medâin kadısı olan Sa’d ve kızı kendisinden hadis rivayet et­miştir. Ölürken oğullarına Hz. Ali’ye itaat etmelerini öğütlemiş, kendisi de Hz. Osman’ın ölümünden hemen sonra Hz. Ali’ye biat etmiştir. Oğullarından Safvân ile Saîd Sıffîn Savaşı’nda Hz. Ali’nin yanında yer almış ve şehid olmuşlardır.