Edebi Şahsiyetler

Hüseyin Fahred­din Dede Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Hüseyin Fahred­din Dede (1854-1911) Mevlevi şeyhî, şair, bestekâr ve ney virtüözü.

10 Muharrem 1271’de (3 Ekim 1854) Beşiktaş Mevlevîhânesİ’nde doğdu. Baba­sı mevlevîhânenin şeyhi Hasan Nazif De­de, annesi Zübeyde Havva Hanım’dır. 10 Muharrem’de ve hüseynî âyin-i şerifinin icra edildiği bir mukabele esnasında doğ­duğu için kendisine Hüseyin adı verildi. Henüz üç yaşında iken Mehmed Said Hemdem Çelebi tarafından teberrüken sikke tekbirlendi. babasından da icazet­name aldı. Beşiktaş Rüşdiyesi’ni bitirdik­ten sonra Dihlevî İskender Efendi’den Farsça ve Fransızca, Belhlİ Abdülfettah Efendi’den Farsça, Manisalı Hüseyin Hil­mi Efendi ile Yenikapı Mevlevîhânesi şey­hi Osman Selâhaddin Dede’den Arapça, eniştesi Yenişehirli Avnİ Bey’den tasavvuf ve edebiyat dersleri olan Hüseyin Fahred-din devlet adamı ve şair Abdurrahman Sami Paşa’dan mesnevi okudu.

Babasının 16 Şevval 1278 (16 Nisan 1862) tarihinde vefatı üzerine, Karahi-sar Mevlevîhânesi şeyhi Kemâleddin Dede ve Mısır Dârülmevlevîsi şeyhi Azmi Dede tarafından icazeti yenilendikten sonra Konya’da çelebilik makamında bulunan Sadreddin Çelebi şeyhlik destan vererek kendisini Beşiktaş Mevlevîhânesi meşiha­tına tayin etti. Ancak yaşının küçük olma­sı sebebiyle meşihat görevi vekâleten aş­çıbaşı Hacı Râşid Dede tarafından sürdü­rüldü. Mevlevîhânenin bulunduğu yere Sultan Abdülaziz’in Çırağan Sahilsarayı’-nı yaptırması üzerine 1 Zilkade 1284’te (25 Şubat 1868) Beşiktaş Mevlevîhânesi geçici olarak Fındıklı’da Karacehennem İbrahim Paşa Konağı’na nakledildi. 27 Şevval 1286’da (29 Ocak 1870) Maçka’da yeni yapılan mevlevîhâne hizmete açılın­ca Hüseyin Fahreddin Dede fiilen meşihat görevine başlayarak icra edilen ilk âyin-i şerifi idare etti. Bir müddet sonra yerine askerî kışla yapılmak istenmesi üzerine mevlevîhâne 30 Zilhicce 1291 ‘de (7 Şubat 1875) Halic’in Bahariye sahilinde Hatab Emini Mustafa ve Hüseyin efendilerin ya­lılarına taşındı. 1872 yılında hocası Osman Selâhaddin Dede’nin kızı Fatma Âliye ile evlenen Hüseyin Fahreddin Dede. yeni ya­pılan Bahariye Mevlevîhânesi’nin açıldığı 18 Rebîülevvel 1294 {2 Nisan 1877) tari­hinden itibaren otuz dört yıl meşihat gö­revini sürdürdü ve 21 Ramazan 1329’da (15 Eylül 1911) koleradan vefat etti. Eyüp Sultan Camii’nde kılınan cenaze narnazından sonra Bahariye Mevlevîhânesİ’nde babasının kabrinin sağ tarafına defnedil­di. Yerine meşihata getirilen oğlu Hasan Nazif Dede ölümüne kadar (1916) bu gö­revi sürdürdü. Hüseyin Fahreddin Dede’­nin mezarı mevlevîhânenin 1960’larda yıkılmasının ardından Eyüp-Silâhtarağa caddesi kenarında yeni yapılan aile kab­ristanına nakledilmiştir.

İlgili Makaleler