Hukuksal Pozitivizm
Hukuksal Pozitivizm
Hukuksal pozitivizm, hem varsayımsal bir sosyal sözleşme fikrine ve ne oldukları belirsiz doğal adalet ilkelerine karşı çıkışın, hem de egemenliğin ve hukuksal düzenin kaynağının dünyevileşmesinin bir ürünüdür.
Hukuksal pozitivizmin temelinde, yalnızca meşru yasakoyucu tarafından usulüne uygun olarak çıkartılan normların, hukuk olarak kabul edilmesi fikri yatar. Böylece hukuk, dünyevi bir iktidarın iradesinin sonucu olarak tezahür edecektir. Bu yaklaşıma göre hukuk, insan iradesinden önce doğada mevcut bulunan ya da Tanrı iradesine bağlanabilecek normlar anlamına gelmez. Hukuku var eden, yine insanlar tarafından öngörülmüş yasa koyma kurallarına uygun olarak konulmuş olmasıdır. Bu yönüyle hukuksal pozitivizm, hukuk kavramının açıklanmasındaki metafizik unsurların dışlanmasını gerektirir.
Hukuksal pozitivist yaklaşım içerisinde bir hukuk kuralını ya da normunu hukuksal kılan şey, söz konusu kural ya da normun o hukuk düzeninde öngörülen usule uyularak çıkartılmış olmasıdır. Hukuksal pozitivizmi, doğal hukuk yaklaşımından ayıran en önemli fark, bu noktada çıkmaktadır. Zira dikkat edilecek olursa, hukuksal pozitivizm açısından hukuksallık, yalnızca biçimsel ölçüte göre tespit edilirken, doğal hukuk açısından hukuksallığın ölçütü içerikle ilişkilidir, yani maddi ölçüt söz konusudur. Doğal hukuk, hukuk hakkındaki kararını “düzenlemenin ne olduğuma bakarak verirken, hukuksal pozitivizm aynı kararı “düzenlemenin nasıl yapıldığına bakarak verir. Yani doğal hukuk, düzenlemenin içeriğinin doğaya, insan doğasına ya da Tanrı iradesine uygun olup olmadığına bakarken, hukuksal pozitivizm, söz konusu düzenlemenin yetkili makamlar ve organlar eliyle ve önceden belirlenmiş usullere göre yürürlüğe konulup konulmadığını esas alır.
Hukuksal pozitivizm, doğal hukuka oranla daha sonraki dönemlerde ortaya çıkan bir hukuk yaklaşımı olmakla birlikte, kısa sürede hukuk düşüncesine egemen olmuş ve hukuksal pozitivizm içerisinde hukukun değişik özelliklerine vurgu yapan farklı eğilimler ve düşünürler ortaya çıkmıştır.