Edebi Şahsiyetler

Hildebert (Lavardinli) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Kısa Bilgi

HILDEBERT [Lavardinli] (ykş.1056-1133)

Fransız, tanrıbilimci ve ozan. Tanrısal varlığın, us ilkelerine uygun bir nitelik taşıdığından, saptanabilir olduğu görüşünü savunmuştur.

Lavardin’de doğdu, 8 Aralık 1133’te Tours’da öldü. Yaşamı konusunda ayrıntılı bilgi yoktur. Kimi kaynaklara göre Tours başpapazı Berengorius’un, kimi kaynaklara göre de rahip Saint Huges’in öğrencisi olmuş, onlardan tanrıbilim, retorik ve metafizik okumuştur. 1097’de Mans katedraline rahip olarak atanmış, 1125’te Tours başpapazlığına getirilmiştir.

Hildebert, bir kilise adamı olmasına karşılık eski Yunan ve Latin düşüncesine ilgi duymuş, Platon, Aristoteles, Vergilius, Seneca, Horatius gibi düşünür ve ozanların yapıtlarını incelemiş, şiirlerinde insan sevgisine ağırlık vermiş, tanrıbilim ve felsefe sorunlarının çözümünde us ilkelerine dayalı bir yöntemin benimsenmesi gereğini savunmuştur. Ona göre Tanrı tektir, yaratıcıdır, önsüz-sonsuzdur, ancak usun bilebileceği bir varlıktır ve ilk nedendir, yetkin olandır. Tin sonradan yaratılmıştır, bu nedenle yetkinlik bakımından, önsüz değildir, başlangıcı vardır. Tanrı’ nın başlıca nitelikleri bilgelik, doğruluk, iyilik, yetkinlik, ölümsüzlük, yücelik ve güzelliktir. Bunlar da, Tanrı kayrasına gereksinme duyulmaksızın, usça kavranabilir.

Hildebert’in işlediği önemli konulardan biri de ahlaktır. Ahlakın kurallarına bağlılık, yarar, kurallara bağlılıkla yararın uzlaşması gibi üç ana sorunu vardır. Kurallara bağlılığın doğruluk, yiğitlik, ölçülülük ve önlem olmak üzere dört öğesi bulunur. Yararın özünü sağladığı kazanç oluşturur. Bunun da anlak, gövde ve yazgı bakımından varlıklı olmayı gerektiren üç öğesi vardır. Ahlakın ereği insanın esenliği ve Hıristiyanlık’m özüdür. Hildebert’in ahlak konusunda Roma Stoası’mn anlayışından esinlendiği görülür. Onun her biri, ayrı bir konuyu içeren yazıları, uzun süre tanrıbilimcilerin ilgisini çekmiş, yorumlanmış, eleştirilmiştir. İnsan değerlerini, düşünce özgürlüğünü içeren görüşleriyle hümanizmin öncülerinden sayılır.

•    YAPITLAR (başlıca): Patrologia Latina, (ö.s.), J.P.Migne (der.), 1708, (“Latin Kilise Babaları”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi