Henry Hobson Richardson Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

RICHARDSON, Henry Hobson (1838-1886)

ABD’li mimar. Ülkesinin kültür tarihi ninin simgelerinden biri olan Trinity Kilisesi’ni yapmıştır.

29 Eylül 1838’de Louisiana Eyaieti’nde, Saint James Parish’te doğdu, 27 Nisan 1886’da Boston’un banliyösü Brookline’de öldü. Ünlü kimyacı J.Priestley’in torunudur. Çocukluğu New Orleans’ta geçti. Harvard Üni-versitesi’ndeki yükseköğrenimi sırasında mimarlığa ilgi duydu. O yıllarda ABD’de henüz bir mimarlık okulu olmadığından Fransa’ya gitti ve 1860-1862 arasında Paris’te Ecole des Beaux-Arts’da mimarlık öğrenimi gördü. 1862’de Amerika İç Savaşı nedeniyle ailesinin parasal desteği kesilince Fransız mimar Theodore Labrouste’un (1799-1885) bürosunda çalışmaya başladı. 1865’te New York’a döndü. 1867’de mimar Charles D.GambriUTe (1832-1880) on bir yıl süren bir ortaklık kurdu. Kazandığı mimarlık yarışmaları ve Harvard’dayken edindiği çevre sayesinde önemli işler aldı. 1874’te evini ve bürosunu Brookline’e taşıdı. 1882’de Fransa ve İspanya’da bir araştırma gezisine çıktı.

Richardson’un ilk yapılarında, akılcı, işievci bir planlamayla o dönem İngiliz mimarlığından kaynaklanan Yeni Gotik (Neo-Gotik) öğeleri birleştirdiği izlenir. Daha sonraki yapılarına ise Güney Fransa ve İspanya’daki Orta Çağ yapılarından, Suriye’deki Erken Hıristiyan dönemine ait büyük taş yapılardan gelen etkilerin yansıdığı görülür. Bunlar Boston’un yerel malzemesi olan granit ve tuğlanın kullanıldığı, tasarımında işlevciliğin ön planda tutulduğu, biçimlenmelerinde ise Orta Çağ’ daki Roman mimarlığın örnek alındığı yeni roman, (neo-roman) anlayışta yapılardır. Richardson’un bu dönemdeki en önemli yapıtı sayılan Trinity Kilisesi kısa zamanda ABD kültür tarihinin simgelerinden biri olmuştur.

Richardson 1880’lerde tarihsel biçimlerden arınmaya yönelen özgün bir üslup geliştirmiştir. Ancak planlamada gene akılcı ve işievci bir tutum izlemekle birlikte, dış yüzlerde biçimsellikten ayrılamamıştır. Çeşitli öğeleri belirli aralıklarla yineleyerek, planlan simetrik olmayan bu yapılarda genellikle simetrik dış yüz düzenlemelerine gitmiştir. Peyzaj mimarı F.L.Olmsted’le birlikte yaptığı çok sayıdaki sayfiye evinde ise, çok daha serbest bir düzenlemeyle hareketli mekânlar elde etmiştir. Ahşap ve taş gibi malzemeleri, kaya, su gibi doğal öğeleri kullanarak ve araziye uygun kademelenmeler yaparak, yapıyı doğayla bütünleştirdiği bu tasarımlarıyla ABD’de bu ülkeye özgü bir mimarlık yaratma çabalarının ortaya çıkmasında etkili olmuştur.

* YAPITLAR (başlıca): Hampden Adliye Sarayı, 1871-1873, Sprinfield, Massachusetts; Trinity Kilisesi, 1873-1877, Boston; Ames Kitaplığı, 1877-1879, Kuzey Easton, Massachusetts; Crane Kitaplığı, 1880-1883, Quincy, Massachusetts; Al-legheny Hapishanesi, 1884, Pittsburgh, Pennsylvania; Alleg-heny Adliye Sarayı, 1884-1887, Pittsburgh, Pennsylvania; Mars-hall Field Mağazası, 1885-1887, Chicago; Glessney Evi, 1885-1887, Chicago; Ames-Pray İşhanı, 1886, Boston.

. KAYNAKLAR: H.R.Hİtchcock, The Architecture ofH.H.Rıc-hardson and His Times, 1935; J.F.O’Gorman, H.H.Richard-son and his Office: Selected Drau/ings, 1974.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi