Hekimoglu Ali Paşa Kütüphanesi Tarihçe, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Hekimoglu Ali Paşa Kütüphanesi. Hekimoglu Ali Paşa’nın 1147’de (1734-35) tamamlanan külliyesi İçinde kurdurduğu kütüphane.

Hekimoglu Ali Paşa’nın İstanbul Davutpaşa’da yaptırdığı kendi adıyla anılan kül­liyesinin kuzeydeki giriş kısmının üzerin­de bulunan kütüphane müstakil bir yapı­ya sahip olup tek mekândan ibarettir. Ca­mi ve kütüphanenin 1 lS1’de{1738) dü­zenlenen vakfiyesinden oldukça geniş bir personel kadrosu bulunduğu anlaşılmak­tadır. Vakfiyede üç hâfız-ı kütübün gün­de 10. mücellidin 3, bevvâbın ise 4 akçe ücret alacakları belirtilmiştir. Kadroya da­hil edilen dersiam kütüphanenin işleyişi­ni kontrol ederek nazırlık işini de yapmak­ta, günlük 30 akçe olan dersiam ücreti­ne ilâve olarak 20 akçe de nazırlık ücreti almaktaydı.

Hekimoglu Ali Paşa’nın kütüphanesi­ne kuruluş sırasında kaç kitap vakfettiği vakfiyede belirtilmemiştir. Ancak perso­nel kadrosuna bakılarak kütüphanenin ol­dukça zengin bir koleksiyona sahip oldu­ğu söylenebilir. Şeyh Mehmed Rızâ Efen­di. Cemâziyelâhir 1153 (Eylül 1740) tari­hinde zengin bir koleksiyonu bu kütüp­haneye bağışlamış ve kitaplarının bakımı için ek personel tayin etmiştir. Kütüpha­nede 928 yazma, on beş basma eser bu­lunmakta olup kütüphanenin II. Abdülhamid döneminde yapılmış bir katalogu mevcuttur (İstanbul 1311).

Hekimoglu Ali Paşa Kütüphanesi Cum­huriyet döneminde önce Millet Kütüpha-nesi’ne, 18 Aralık 1962 tarihinde de Süleymaniye Kütüphanesi’ne nakledilmiş­tir (mimarisi İçin bk. Hekimoglu Ali Paşa Külliyesi).

TDV İslâm Ansiklopedisi