Hayber Savaşı Tarihi, Sonuçları (İslam Tarihi)
(Muharrem 7 H./Mayıs 628 M.)
Savaşın Sebebi
Hayber Medine’nin kuzey-doğusunda, Suriye yolu üzerinde, Medine’nin 150 km. kuzeyinde büyük bir Yahûdî şehriydi. Yedi kalesi vardı. Hayber Yahûdi dilinde kale demek olup burası aynı zamanda hurma ve tahıl merkezi özelliğiyle, münbit bir vâha’da kurulmuştu.
Hayber, Müslümanlara karşı bir fesâd ocağı hâline gelmişti. Daha önce Medine’den çıkarılmış olan Yahûdîler de oraya yerleşmişlerdi. Müslümanlara karşı, müşrik bedevî Arabları harekete geçiren, Hendek Savaşını hazırlayan bunlardı. Hendek Savaşında, Benî Kurayza Yahûdîlerine, düşmanla işbirliği yaptıranlar da bunlar olmuştu.
Hz. Muhammed Hayber ahalisiyle barış yapmak istiyordu. Hudeybiye’den döndükten sonra, Abullah bin Ravâha’yı Hayber’e gönderdi. Fakat Yahûdîler barış teklifini kabûl etmediler. Onlar, komşuları Gatafan kabilesiyle birlikte Medine’yi basmak için hazırlanıyorlardı. Hudeybiye Barış Anlaşması’nın, Müslümanların aleyhine görünen maddeleri,onlara Müslümanları kuvvetsiz göstermişti. Münâfıklar da onları savaşa teşvik ediyorlardı.
Gatafan kabîlesi, Müslümanlara karşı Yahûdîlerle birlikte hareket etmeyi kabûl etmişti. Düşman hazırlığını tamamlamadan harekete geçmek gerekiyordu.
Hz. Muhammed, ashâbına:
-“Cihâdı isteyenler bizimle gelsin” diyerek Hayber üzerine yürüneceğini ilan etti. Hicretin 7’inci yılı Muharrem ayında 2000 atlı ve 1600 piyâde ile Medine’den çıktı. Harekâtını düşmana sezdirmeden, üç günde Raci’ Vâdisi’ne ulaştı.(1) Burada ordugâhını kurdu. Böylece Gatafan kabîlesinden, Yahûdîlere gelecek yardımın yolunu kesmiş oldu.