Hatice Nüzhet Gökdoğan Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GÖKDOĞAN, Nüzhet (1910 – 24 Nisan 2003)

Türk, astrofizikçi. Türkiye’de astronomi öğretiminin ve astrofizik araştırmalarının örgütlenmesine katkıda bulunmuştur.

14 Ağustos 1910’da İstanbul’da doğdu. Erenköy Kız Lisesi’ni bitirdikten sonra, devlet bursunu kazanan ilk kız öğrenci olarak, matematik, fizik, astronomi dallarında lisans ve doktora öğrenimi yapmak üzere 1928’de Fransa’ya gitti. 1932’de Lyon, 1934’te ParisÜniversitesi’nden diplomasını alıp,Paris Gözlemevi’nde stajını tamamladıktan sonra Türkiye’ye döndü ve yeni kurulan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nin (İÜFF) Astronomi Kürsüsü’ne ilk Türk doçenti olarak atandı. 1936’dan 1946’ya değin İstanbul Teknik Üniversitesi’nde matematik doçentliği görevini de birlikte yürüten Gökdoğan, 1948’de İÜFF’de astronomi profesörü oldu, aynı yıl Üniversite Senatosu’na seçildi ve 1954’te Türkiye üniversitelerinin ilk kadın dekanı olarak Fen Fakültesi’nin yönetimine getirildi. 1958-1980 arası sürekli olarak Astronomi Bölümü’nün başkanlığım yürüttü, Türk Astronomi Derneği’ni kurdu ve 20 yıl süren dernek başkanlığı sırasında Türkiye’nin Uluslararası Astronomi Birliği’ne katılmasını sağladı. 1980’de, ikinci kez seçildiği İÜFF dekanlığından ve Astronomi Bölümü başkanlığından emekliye ayrıldı.

Gökdoğan, İstanbul Üniversitesi’ndeki 46 yıllık öğretim ve yöneticilik görevi boyunca pek çok öğrenci yetiştirmiş, Fransa’daki Paris ve Meudon, İsviçre’deki Basel, İtalya’daki Asiago ve Trieste gözlemevleriyle kurduğu bağlantı ve ortak araştırma programları çerçevesinde Türkiye’de astronomi ve astrofizik araştırmalarının gelişmesine yön vermiştir. 1971’de Uluslararası Kepler Sempozyumu’nu, 1978’de Türk Astronomi Sempozyumu’nu düzenleyen, yönetim görevinin yanı sıra birçok ders kitabı yazan ve çeviren, astrofizik konusundaki makaleleri yurt içi ve yurt dışındaki bilimsel dergilerde yayımlanan Gökdoğan, emekliliğinden sonra da astronomi tarihi ve takvim konusundaki araştırmalarını sürdürdü.

•    YAPITLAR (başlıca): On the Origin of the Sunspots, 1948, (“Güneş Lekelerinin Kökeni Üstüne”); Point de vue sur la theorie des courbes de croissance, 1963, (“Büyüme Eğrilerinin Kuramına İlişkin Bir Görüş”); L’astronomie en Turquie, 1968, (“Türkiye’de Astronomi”); Kepler’den Önce ve Sonra Gökbilimde Gelişmeler, 1972; Spektroskopiye Giriş, 1978.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi