Hasan Kenzi Efendi Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Hasan Kenzî (ö. 1126/1714) Halveti-Sünbülî şeyhî, şair ve bestekâr.

Kaynakların çoğu Ayaş’ta doğduğunda birleşir. Ancak Safâî onun Alâiye’de (Alan­ya) dünyaya geldiğini söyler. Uzun yıllar Manisa’da yaşadığı için Manisalı Hasan Kenzî Efendi diye tanınmıştır; ayrıca Ken-zî-i Rûmî diye de bilinir.

Hasan Kenzî, ilk tahsilinden sonra İs­tanbul’a giderek Koca Mustafa Paşa Sün­bülî Âsitânesi şeyhi Mehmed Alâeddin Efendi’ye intisap etti. Sülûkünü tamam­layınca şeyhi tarafından irşadda bulun­mak üzere Manisa’ya gönderildi. Ulucami, Hafsa Sultan ve Ali Bey camilerinde yaptığı vaazları ve sohbetleriyle tanındı. Şehrin dışında yaptırdığı tekkesi bir müd­det sonra eşkıya tarafından yıkıldığı için 1110 (1698) yılında Aynî Ali Sultan Türbesi’nin yakınında tekkesini yeniden inşa ettirdi. Bir süre de Aynî Ali Zâviyesi’nde zâviyedâr olarak hizmet gören Hasan Kenzî vefatında kendi tekkesinin nazi­resine defnedildi. Yerine oğlu Alâeddin Efendi geçti.

Hasan Efendi”nin yaptırdığı cami ve tekkenin XIX. yüzyıl sonlarına kadar var­lığını sürdürdüğü Manisa şer’iyye sicille­rinden anlaşılmaktaysa da türbesinin de dahil olduğu bu külliyeden günümüzde hiçbir iz kalmamıştır. Sadece o civardaki bir caddeye Kenzî adı verilmiştir.

Şair ve bestekâr olarak da ün yapan Ha­san Efendi’nin Kenzî mahlasıyla ve he­ce vezninde yazdığı şiirlerine yazma şiir mecmualarında rastlanmaktadır. Kendi ilâhilerinin birçoğunu, ayrıca Yûnus Emre’nin ve di­ğer bazı mutasavvıf şairlerin şiirlerini bestelemiş, bunlardan, “Aldın mı safa ile musaffa haberin sen” mısraı ile başlayan bir ilâhisi notasıyla birlikte yayımlanmış­tır. Güftesi Hasan Kenzî’ye ait olan ilâhiler uzun yıllar Halvetî dergâhlarında okunmuştur. Kaynaklar­da bir divanının bulunduğu kaydediliyorsa da eser bugüne kadar ele geçmemiş­tir. Sadettin Nüzhet Ergun çeşitli mec­mualardan topladığı bestelenmiş yedi şi­irini yayımlamıştır. Aynı müellif, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphane­si Hüseyin Sadettin Arel yazmaları ara­sında Kenzi’nin mûsiki nazariyatıyla ilgili küçük bir risalesinin bulunduğunu kaydetmişse de adı geçen kütüphane koleksi­yonunda böyle bir esere rastlanmamıştır.

TDV İslâm Ansiklopedisi