Tarihi Şahsiyetler

Haris bin Simme Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

Ebû Sa’d el-Hâris b. es-Sımme b. Amr erı-Neccârî el-Hazrecî (ö. 4/625) Uhud Gazvesi’nde Hz. Peygamber’in etrafından ayrılmayan sahâbilerden biri.

Künyesi bazı kaynaklarda Ebü’l-Cüheym olarak geçmekteyse de Ebü’l-Cüheym onun sahâbî olan oğullarından bi­ridir. Resûl-i Ekrem, hicretten sonra ensarla muhacirler ara­sında yaptığı kardeşlik (muâhât) merasi­minde onunla Suheyb b. Sinan’ı kardeş ilân etmiştir. Haris Bedir Gazvesi’ne ka­tılmak istemiş, ancak deveden düşüp ya­ralandığı için Ravhâ’da Hz. Peygamber tarafından geri çevrilmiş, fakat zaferden sonra savaşa katılmış gibi kendisine ga­nimetten pay ayrılmıştır. Uhud Gazvesi’n­de önemli hizmetler gören Haris, bu sa­vaşta zor durumda kalan arkadaşlarının yardımına koşmuş, Resûlullah’ın özel hiz­metinde bulunmuş, müslümanların da­ğıldığı sırada Resûl-i Ekrem’in yanından ayrılmayan ve ona ölüm biati yapan beş on kişi arasında yer almıştır. Hz. Peygam­ber, bu sırada kendisini öldürmeye gelen Übey b. Halefi Hâris’in mızrağını kulla­narak öldürmüş, yine aynı maksatla Re­sûl-i Ekrem’i arayan Osman b. Abdullah el-Mugîre’yi de Haris katletmiştir. Haris bu savaşta Resûlullah’ın emriyle Hz. Hamza’yı aramaya çıkmış, onun parçalanmış cesediyle karşılaşınca başından uzun sü­re ayrılamamış, ardından gönderilen Hz. Ali Hamza’nın naaşı başında Hâris’i gö­rünce duygulu bir şiir söylemiştir.

Haris, Resûl-i Ekrem tarafından Münzir b. Amr başkanlığında Necidliler’e İs­lâm’ı tebliğ için gönderilen heyet içinde yer almıştır. Heyette bulunanlar Bir’i maûne’de kuşatılıp şehid edildiği sırada on­lardan ayrı olan Haris ile Amr b. Ümeyye katliamdan kurtulmuştur. Ancak duru­mu öğrenince geri dönmeyi doğru bulma­yan Haris arkadaşlarını öldürenlere yeti­şerek onlarla bir süre savaşmış, fakat bir müddet sonra şehid edilmiştir. Düşmana esir düşen Amr b. Ümeyye ise daha son­ra serbest bırakılmıştır.

Haris b. Sımme’nin, Taberânî’nin el-Mtfcemü’I-kebîr’indıe (III. 271) kayde­dilen bir rivayetine göre Uhud’da Hz. Peygamber kendisine Abdurrahman bin Avf’ı sormuş. Haris dağın eteğinde onu yalnız başına gördüğünü söyleyince Resûlullah, melekler de yanında bulunduğu halde onun müşriklere karşı savaştığını haber vermiştir. Daha sonra Abdurrahman’ın yanına giden ve onu yedi kişinin cesedi başında gören Haris müşrikleri kimin öl­dürdüğünü sormuş, Abdurrahman da ikisini bizzat öldürdüğünü, diğerlerini ise kendilerini göremediği bazı kimselerin katlettiğini söylemiştir.

Hâris’in oğlu Sa’d’ın Sıffin’de Hz. Ali’­nin yanında savaştığı bilinmekte, soyu­nun Medine ve Bağdat’ta devam ettiği rivayet edilmektedir.

TDV İslâm Ansiklopedisi

İlgili Makaleler