Hans von Euler-Chelpin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Önceleri inorganik kimyaya ilgi duyan Euler-Chelpin, daha sonra biyokimyaya, özellikle de mayalanma olayı ve bu kimyasal olayda katalizör işlevi gören enzimlere yöneldi. Mayalanma konusunda temel araştırmaları yapan Buchner hücr’esiz maya suyunun şekeri fermentleştirdiğini bulmuştu. Harden ve Young’m ültrafiltreden geçirilen maya suyunun iki fraksiyona ayrıldığına ve tek başlarına etkisiz olan bu fraksiyonların karıştırıldıklarında şekeri yeniden fer-mentleştirebildiklerine ilişkin gözlemleri Euler-Chel-pin’in çıkış noktası oldu. 1923’te kozimaz adı verilen düşük molekül ağırlıklı fraksiyonu incelemeye başlayan Euler-Chelpin, araştırma arkadaşlarıyla birlikte kozimazın mayalanmadaki rolünü açıkladı ve kimyasal özelliklerini araştırdı. Bitkilerde ve hayvansal dokularda yaygın olarak bulunan kozimazın kolaylıkla mayadan elde edilebileceğini buldu. Bir süre sonrada kozimazın difosfopiridin nükleotit (DPN) yapısında olduğunu gösterdi.

Enzimler, A ve Bj vitaminleriyle nikotinamit üzerine çalışmalar yapan Euler-Chelpin, kanser konusuyla da ilgilenerek nükleik asitlerin tümör oluşumundaki rolünü incelemiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Chemie der Hefe und der alkoholischen Gdrung, 1915, (“Mayalar ve Âlkolleşme Kimyası”); Chemie der Enzyme, 2 cilt, 1920-1927, (“Enzimlerin Kimyası”); Biochemie der Tumoren, 1942, (“Tümörlerin Biyokimyası”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi