Han Yu Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HAN YÜ (768-824)

Çinli yazar, şair. Yeni Konfüçyüsçülük yolunu açan düzyazılarıyla tanınmıştır.

Honan Eyaleti’nde Teng-Çou’da doğdu, C’an-gan’da öldü. Han Wen-Kung adıyla da tanınırdı. Ana babasının ölümünden sonra güç koşullarda, kendi kendini yetiştirdi, klasik Konfüçyüs metinlerini öğrendi. Düzyazıdaki alışılmadık üslubu, başkentte görev almak için girdiği sınavları kazanmasını engelledi. Daha sonraları bürokrasinin üst kademelerinde görevler almayı başardı. Ölümüne yakın Törenler Bakam görevine getirildi. Edebiyat Prensi unvanını kazandı.

Han Yü, Konfüçyüs inanışının yaygınlığını yitirmeye başladığı bir dönemde bu inancın savunuculuğunu üstlendi. Çin felsefesine hızla egemen olmaya başlayan Taoculuk’u eylemsizliğe yönelişi yüzünden, Buddhacılık’ı ise insanı kendi kendisini yok etmeye yöneltmesi açısından eleştirdi. Bu eleştirilerindeki açık sözlülük yüzünden imparatoru kızdırdı ve ölümden zor kurtuldu, Güney Çin’de bir yıl sürgüne mahkûm edildi. Konfüçyüs’ün daha önceki düşünürler tarafından önemsenmeyen bazı metinlerine yeniden eğilmesi, daha sonra, düşüncelerinin temellerini bu çalışmalara dayandıran Yeni Konfüçyüsçüler için yol gösterici oldu.

Han Yü “İnsan Üzerine”, “Tao Üzerine”, “İnsanın Doğası Üzerine” gibi yazılarında, dönemin süslü, yapmacık üslubundan uzak, yalın, konuşma diline yakın bir anlatım kullanmıştır. Bilinen üç yüze yakın şiiri de benzer özellikler taşır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi