Halil Paşa (ressam) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HALİL PAŞA (1857-1939)

Türk, ressam. Yaptığı manzara resimleriyle tanınmıştır.

İstanbul’da doğdu, 21 Ağustos 1939’da aynı kentte öldü. Askeri rüştiyede öğrenim gördükten sonra 1860’ta Mühendishane’ye girdi ve 1873’te mezun oldu. 1874’te yüzbaşılığa, iki yıl sonra da kolağalığına yükseldi, askeri liselerde resim öğretmeni olarak çalışmaya başladı. 1860’ta Paris’e gitti, orada, ressam Leon Geröme’un (1824-1904) atölyesinde eğitim gördü. Sekiz yıl sonra İstanbul’a döndü, önce binbaşı, sonra miralay rütbesini aldı. 1914’te Sanayi-i Nefise Mekteb-i Âlisi (sonra Güzel Sanatlar Akademisi, şimdi Mimar Sinan Üniversitesi) müdürlüğüne atandı. Bu kurumun öğretim kadrosunu, o sırada Fransa’dan yurda dönmüş olan izlenimci (empresyonist) kuşak ressamlarıyla gençleştirdi. Paris dönemine ait Mme.X’in Portresi adlı resmiyle 1936’da Viyana’da açılan uluslararası bir sergide altın madalya kazandı. Son yıllarını Mısır’da, Abbas Hilmi Paşa’nin konuğu olarak geçirdi ve bu süre içinde çok sayıda manzara resmi yaptı.

Halil Paşa’nın atölye ışığıyla yapılmış ilk natürmort ve portrelerinde, çok sağlam bir desen ve renk bilgisi ile akademik bir tavır görülür. Mme.X’in Portresi bu dönemin çok başarılı bir örneğidir. Paris’ten döndükten sonra daha çok İzlenimcilik’e yaklaşmış, ancak, klasik ölçülerden de bütünüyle ayrılmamıştır. Gerçek üslubuna manzaralarıyla ulaşmıştır. Çengelköy’de yaşadığı yıllarda yaptığı Boğaz manzaralarında, doğayı renklendiren ışıkları, havanın berraklığını ustalıkla ve İzlenimcilik’e yönelik bir tarzla işlemiştir. Bu resimler bir önceki dönemin Türk resmine göre daha modern izler taşırlar. Ancak, klasik ölçülere uygunlukları ve doğaya benzetme çabasıyla yapılmış olmaları nedeniyle, daha sonraki kuşağa göre de tutucudurlar.

Halil Paşa, İzlenimcilik’in en yaygın döneminin yaşandığı yıllarda Paris’te bulunmasının etkisiyle, Türk resmine açık havanın ışığını ve zengin renklerini getirerek 1914’ten sonra Türkiye’de çok yaygınlaşacak olan izlenimci bir duyuş ve tekniğin öncülerinden olmuştur. Resimleri, Hoca Ali Rıza’nmkilerle birlikte, Türk resminde 19.yy ile 20.yy arasındaki geçiş döneminin temsilcisidir.

•    YAPITLAR (başlıca): Mme.X’in Portresi; Mısır’dan Peyzaj, 1926; Erenköy’den Peyzaj, 1926; Mısır’dan Peyzaj, 1929; Han Avlusu, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Çengelköy İskelesi, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Kanapede Yatan Kadın, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi; Marsilya’dan Manzara; Eşinin Portresi; Nil Kenarında Manzara, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi