Halil Derman Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

Derman’m doçentlik tezine konu olan görme fizyolojisine ilişkin çalışmaları, askerlik görevini yaparken, uzun süre bol ışıklı ve güneşli ortamda çalışan erlerde benekli görme kusuruna ve gece körlüğüne eğilim olgusunu gözlemlemesiyle başlamıştı. Bu koşullarda ortaya çıkan görme kusurlarının fazla ışıktan sakınmak ve A vitamini almakla giderilebileceğini saptadıktan sonra, asistanlık döneminde de morötesi ışınların etkisiyle gözde beliren biyokimyasal bozuklukların gene A vitaminiyle tedavi edilebileceğini gösterdi. Zürich Fizyoloji Enstitüsü’nde bulunduğu sıralar merkezi sinir sisteminin ağtabakanm ışığa uyumunu düzenleyici etkisini araştıran Derman daha sonra ilgisini biyokimyaya yöneltti. Böbreküstü bezince salgılanan hormonların karbonhidratımetabolizması üzerindeki etkilerini, mide asitliği ve mide özsuyu salgılanmasıyla ilişkisini araştırdı. Damar sertliği olan hastalarda kolesterolün ve kandaki yağa-ların miktarını belirleyerek damar sertliği ile beslenme arasındaki ilişkileri aydınlatmaya çalıştı. Freiburg Universıtesı’ndeki çalışmalarında da, radyoaktif çinko elementi yardımıyla pankreasın işlevini ve şeker hastalığı tedavisinde kullanılın ilaçlardan nasıl etkilendiğini inceleyerek, pankreasın insülin salgılanmasında çinko iyonunun önemini vurguladı. Ayrıca Türkiye’ de ilk kez su kurbağalarıyla gebelik testi uygulamasını da Derman başlatmıştı.

• YAPITLAR (başlıca): Fizyoloji Dersleri, 1949; Orijinal Hormon Araştırmaları, 1951; Fizyoloji Ders Kitabı, 1958; Özet Fizyoloji, 1961; Moleküler Biyoloji, 1970.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi