Haldun Taner Kimdir, Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği, Hakkında Bilgi

New York Herald Tribüne gazetesinin 1953’te düzenlediği uluslararası bir yarışmada “Şişhaneye Yağmur Yağıyordu” öyküsüyle Türkiye birincisi oldu. 1956’da Varlık dergisinin düzenlediği soruşturmada yılın en beğenilen öykücüsü seçildi. On İkiye Bir Var kitabıyla 1955’te Sait Faik Hikâye Armağanı’ m, Sersem Kocanın Kurnaz Karısı oyunuyla da 1972’de TDK Tiyatro Ödülü’nü kazandı. Tuş adlı öyküsü filme alındı. Öyküleri Almanca’ya çevrildi, çeşitli antolojilerde yer aldı.

İlk öykülerinde, bireyin toplum içindeki yaşayış özelliklerinden yola çıkarak, davranış ve düşünüş biçimlerinin eksik, aksak yanlarını mizah yüklü bir anlatımla işlemiştir. Eski ve yeni yaşam biçimleri arasında kalmış kişilerin, sonradan görme zenginlerin yaşayışlarım, yeni koşullar karşısında uyum sağlayamayan insanları, günlük kaygıları, sevinçleri, alışkanlıkları, eksiklikleri ve sevgileriyle yansıtmıştır. Daha sonraki öykülerinde, toplumcu bir bakış ağırlık kazanmıştır. Toplumun bozuk, düzensiz, çürük yanlarını kişilerden hareketle yansıtmıştır.

Daha geniş kitlelere ulaşabilmek için tiyatroya yönelmiştir. İlk oyunu Günün Adamı’m 1949’da yazmıştır. Oyunları devlet ve şehir tiyatrolarında, birçok özel tiyatroda oynanmıştır. En tanınmış oyunlarından Keşanlı Ali Destanı yurt içinde 1420, yurt dışında Almanya, İngiltere, Çekoslovakya ve Yugoslavya’nın çeşitli kentlerinde 243 kez oynanmış, 1984’te yeniden sahneye konmuştur.

1962’de Gen-Ar Galerisi’nin sanat yönetmenliğini yaptığı yıllarda Haldun Taner Bu Şehr-i Istambul ki adlı oyunu ile politik yergi tiyatrosunun ilk örneğini vermiştir. 1967’de Ahmet Gülhan, Z.Alasya ve M.Akpınar’la birlikte Devekuşu, daha sonra Ahmet Gülhan’la birlikte Tef adlı kabare tiyatrolarını kurmuştur. Geleneksel Türk tiyatrosunun biçim özelliklerinden ve epik oyun öğelerinden yararlanarak vardığı bireşimle çağdaş Türk epik tiyatrosunun öncüsü olmuştur. Keşanlı Ali Destanı bu doğrultudaki ilk Türk oyunudur. Dışardakiler, Ve Değirmen Dönerdi, Fazilet Eczanesi, Lütfen Dokunmayın, Huzur Çıkmazı,Eşeğin Gölgesi, Zilli Zarife, Ay ışığında Şamata Haldun Taner’in çeşitli topluluklarca sahnelenmiş, ama kitap olarak yayımlanmamış oyunlarıdır.