Hacim Muhittin Çarıklı Kimdir, Hayatı
Hacim Muhittin Çarıklı. Millî Mücadele kahramanı, devlet adamı (Uşak 1881 – İzmir 1965).
1904’de Mülkiye Mektebinden mezun olduktan sonra, Batı Anadolu’nun çeşitli kazalarında kaymakamlık yaptı. 1917’de Suriye’de Havran sancağı mutasarrıflığında bulunması ardından, 1918 Ekim’inde, merkezi Balıkesir olan Karesi mutasarrıflığına edildi. İttihatçı olması sebebiyle, 1919 Mart’ında azlolununca İstanbul’a geldi.
Osmanlı İmparatorluğu’nun kesin çöküş dönemine girdiği yıllarda Yunanlıların 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgal etmesi memleket çapında infial sebep oldu. Ege Bölgesi’nden üçyüz kadar Aydın 20 Mayıs 1919 günü İstanbul’da toplanarak “Aydın Vilâyeti Muavenet-i Hayriye Cemiyeti”ni kurdular. Altı kişilik idare Heyeti’ne Hacim Muhittin (Çarıklı) Bey de seçildi.
Hacim Muhittin Bey bölgenin faal ve yurtsever olarak tanınmış kişilerinden Vasıf (Çınar), Vehbi (Bolak), Hulusi (Darblı), Hamdi Köprülülü beylerle temasa geçerek Balıkesir’de bir millî kongrenin toplanmasına önayak oldu.
Balıkesir Kongresi bazı konularda Erzurum Kongresinden de atak görünüyordu. Büroda alınan kararların uygulanmasına hemen geçildi. Hacim Muhittin Bey. Ağustos başında Nazilli’de toplanan ikinci ve Ağustosun 16’sı ile 25’i arasında Alaşehir’de toplanan üçüncü kongreye de öncülük etti. Böylelikle de bölgede Kuvayı Mlliiye’nin önderliğini yapmış oldu.
Kurduğu örgütün mücadeleyi sürdürdüğü günlerde Hacim Muhittin Bey Meclisi Mebusan’a katılmak üzere İstanbul’a gitti; ancak bu görevi uzun sürmedi ve İşgal kuvvetlerinin yasama organını dağıtmasından sonra Ankara’ya geçerek orada açılan Birinci TBMM’de çalışmağa başladı. Bursa’nın düşman eline geçtiği günlerde oranın da olağanüstü vallsiydl. Bu yüzden Meclis’te ağır suçlamalara uğradı. Bir önergeyle konuyu kürsüye getiren milletvekilleri vali olarak Hacim Muhittin Bey’in, komutan olarak da albay Bekir Sami (Günsav) ve Alaşehir komutanı Aşir (Atlı) beylerin mahkûm edilmesini istiyor ve bunda direniyorlardı; bu yönde bir karar alınmaması Mustafa Kemal’in savunmalarıyle mümkün olabildi.
Hacim Muhittin Bey Meclis’teki yerini 1920’den başlayarak 1950’ye kadar korudu ve bu arada 4 sayılı Konya ve Şark İstiklâl mahkemelerine başkanlık etti (1922 -1926). 1950’den sonra siyasî hayattan çekildi. 1965’te İzmir’de öldü.