WordPress veri tabanı sorunu: [Disk full (/var/tmp/#sql_4a81b_0.MAI); waiting for someone to free some space... (errno: 28 "No space left on device")]
SHOW FULL COLUMNS FROM `unaqb_options`

Gülşehri Kimdir, Kısaca Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği, Hakkında Bilgi – Sosyolojisi.com
Edebi Şahsiyetler

Gülşehri Kimdir, Kısaca Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği, Hakkında Bilgi

GÜLŞEHRÎ (13.yy sonu-14.yy başı)

Türk, şair. Anadolu’da Türkçe’yi kültür dUi haline getirmek için çalışmıştır.

Gülşehrî’nin yaşamı üzerine kaynaklarda fazla bir bilgi yoktur. Mantıku’t-Tayr adlı yapıtında adı Şeyh Ahmed el-Gülşehrî olarak geçer. 13.yy’m sonu ile 14.yy’ın ilk yarısında Kırşehir’de yaşadı. Büyük bir olasılıkla yapıtlarını yazdığı Kırşehir’de, 1317-1318’den sonraki bir tarihte öldü. Yapıtlarındaki kimi dizelerden mantık, matematik, fıkıh ve tefsirle uğraştığı anlaşılmaktadır.

1297 tarihli vakfiye sahibi Süleyman Türmanî’ nin Gülşehrî ile aynı kişi olduğunu ileri sürenler vardır. Mevlânâ Celaleddin Rumî’nin ölümünden sonra Sultan Veled tarafından Mevlevilik’i yaymak ve Mevlevi dergâhları kurmak üzere Kırşehir’e gönderildiği söylenirse de, bu kesinlik kazanmamıştır.

Gülşehrî, yapıtlarını Farsça ve Türkçe yazmıştır. Elde, nazire mecmualarından derlenen kaside ve gazel türünden yedi parça şiiri vardır. 1301’de yazdığı Feleknâme adlı yapıtı, İslam felsefesindeki “Mebde ve Maad” (başlangıç ve son) konusunu işleyen Farsça bir mesnevidir. Kendisinden önce yaşamış Senaî, Attar, Mevlânâ gibi mutasavvıflar yapıtlarında aşkı akla yeğ tutarlarken, o bu mesnevisinde aklı aşka üstün
tutmuştur. Gülşennâme diye de tanınan Mantıku’t-Tayr adlı yapıtı Anadolu Türkçesi’nin ilk ürünlerin-dendir. Varlıkta birlik, Tanrı’da yok olma inanışını konu eder. Ferideddin Attar’ın aynı adlı mesnevisini temel almış, Mevlânâ’nın mesnevisinden de yararlanmıştır. Kerâmât-ı Ahi Evren ise, 167 beyitlik Türkçe küçük bir mesnevidir. Arûz-ı Gülşehrî, aruz kalıplarını örnekleriyle gösteren Farsça bir yapıttır. Manzum Kudûrî çevirisi henüz ele geçmemiştir.

13.    yy’ın ikinci yarısında Türkçe’yi yüksek kültür dili haline getirmek için girişilen çabalar, 14. yy’da büyük bir gelişme göstermiş, Türkçe, özellikle Batı Anadolu’da Farsça’nın yerini almaya başlamıştır. Bu gelişmenin öncülerinden biri de Gülşehrî’dir.

•    YAPITLAR (başlıca): Feleknâme, (Ankara İl Halk Kütüphanesi, No. 817), Gülşehrî ve Felek-Nâme, (ö.s.) S. Kocatürk, (çev.), 1982; Mantıkut-Tayr, (ö.s.), A.S. Le-vend (yay.), 1957; Kerâmât-ı Ahi Evren, Gülschehris Mesnevi auf Achi Evran, (ö.s.), F. Taeschner, (metin ve çeviri), 1955; Arûz-ı Gülşehrî , (Millet Kütüphanesi, Ali Emiri Kitapları, Farsça No. 517.)

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi