Gregorios (Nazianzus’lu) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
GREGORIOS [Nazianzus’lu] (330-390)
Kapadokyalı tanrıbilimci. Doğulu Kilise Babaları’ndandır.
329 ya da 330’da Kapadokya Bölgesi’ndeki Arianzum’da (Gelvere Köyü) doğdu, aynı yerde öldü. Hıristiyanlık’ı yeni benimsemiş olan babası, Nazianzus’ta (Nenizi)-papazdı. Filistin’de İskenderiye Universitesi’nde ve Atina’da öğrenim gördü. Aziz Basileios’un arkadaşı oldu. Babasının isteği üzerine otuz yaşında papazlığa başladı. 373’te Kral Basileios’ un buyruğu üzerine Sasima piskoposluğuna getirildi, ancak türlü karışıklıklar nedeniyle buradan ayrılarak, Nazianzus’a gitti, babasının ölümüne değin (374)
burada kaldı. Bizans İmparatoru Theodosius tarafından İstanbul başpiskoposluğuna getirilene değin manastır yaşamı sürdü. Bu görevden de ayrılarak önce Nazianzus’a sonra Arianzum’a gitti; ölünceye değin çalışmalarım burada sürdürdü.
Nyssa’lı Gregorios ve Aziz Basileios ile birlikte Doğulu Kilise Babalan arasında yer alan Gregorios, bu arkadaşlarının yardımlarıyla tanrıbilimci Origenes’ in kimi yazılarını derledi, konularına göre düzenledi. Etkisi altında kaldığı Origenes’in düşüncelerini savundu. Aziz Basileios, Nyssa’h Gregorios ve Nazianzus’lu Gregorios çalışmalarını birlikte sürdürdüler. Kynik ve Yeni-Platoncu görüşlerden esinlenerek yeni bir Hıristiyan öğretisi oluşturmaya çalıştılar.
Gregorios, Tann’mn tanımlanamaz olmasına karşı çıktı. O’nu sonsuz ve sınırsız olarak niteledi. Tannbilim konularında spekülasyon yöntemini savundu. Baba-Oğul-Kutsal Ruh Üçlemesi’nin biçimlendirilmesine katkıda bulundu. Ona göre bu üçü özdeştir, Tanrı’dır. İsa, Tanrı ve insan niteliklerini bir arada taşır. Arianzum’da geçirdiği son yıllarında, din konularında bir çok şiir yazdı. Döneminde büyük ilgi uyandırmış olan vaazlarından 45’i bir araya getirilebilmiştir. Ölümünden sonra azizler arasına alınmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Patrologıa Graeca, (ö.s.), J.P.Migne (der.), XXXV ve XXXVIII, 1857-1866, (“Yunan Kilise Babaları”);.
• KAYNAKLAR: H.von Campenhausen, The Fathers of the Greek Church, 1959; H.Pinault, Le platonısme de saitıt-Gregoire de Naziane, 1926.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi