Din Sosyolojisi

Gözlem Teknikleri Altı Madde

Gözlem tekniklerini bir de şu şekilde altıya ayırmak mümkündür:

1- Örnekleme,

2- Monografi,

3- İstatistik,

4- Olay incelemesi,

5- Alan araştırması,

6- Karma metotlar na dayanmaktadır.

Bu durum, büyük kitleler yerine ondan seçilecek bir parçanın incelenmesi sûretiyle, zaman, para ve emek bakımından tasarruf sağlar. İyi bir örneklemenin başlıca iki şartı bulunmaktadır: Birincisi, örneklerin temsil kabiliyetinin olması şartıdır. İkincisi ise, örneklerin yeterli sayıda alınmış olması şartıdır.
Örnek grubun seçilmesinde iki metottan faydalanılmaktadır:
a) Kotalar metodu,
b) Tesadüfler metodu.
Kotalar metoduna göre örnek grup seçilirken, ilkin araştırma konusu olan toplumun bir modeli teşkil olunur. Bu modelin ana kitle için geçerli olabilecek kategorilerden oluşması gerekir. Bu kategoriler ailevî, meskenle ilgili, meslekî, bölgesel, eğitim, yaş, cinsiyet ve servetle ilgili yada dinî vs. nitelikte kategoriler olabilirler. Daha sonra seçilen kategorileri temsil edecek olan kişiler kotalar halinde anketçile- re dağıtılır ve anket gerçekleştirilir.
Tesadüfler metodunda ise, teşkil edilen örneğin temsilî olması büyük sayılar kanunu veya ihtimaller hesabına dayanmaktadır. Çünkü burada, araştırma konusu olan toplumdan rasgele tekniğine göre ne kadar çok anket yapılırsa o kadar yapılan soruşturmanın isabetli bilgiler sağlayacağı göz önüne alınarak hareket edilmektedir.