Giovanni Battista Piranesi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

PIRANESI, Giovanni Battista (1720-1778)

İtalyan, gravürcü ve mimar. Eski Roma harabelerini konu alan gravürleriyle tanınmıştır.

4 Ekim 1720’de Venedik dolaylarında Mogliano di Mestre’de doğdu, 9 Kasım 1778’de Roma’da öldü. Bir duvarcının oğluydu. Venedik’te mühendis olan dayısının yanında perspektif ve sahne tasarımı öğrendi. 1740’ ta Roma’ya yerleşti. Bakır levhayı asitle yakarak gravür yapma tekniğini öğrendi. 1743’te ilk gravür dizisini yayımladı. 1748’den ölümüne değin de, Eski Roma harabe, yapı, vazo, heykel ve süslemelerini işlediği toplam iki binin üzerinde levhadan oluşan yirmi altı gravür dizisi yayımladı.

Mimarlık öğrenimi görmüş olmasına karşın, bir iki önemsiz uygulama dışında, bu sanat dalıyla olan ilgisini yalnızca gravürleriyle sürdürmüştür. Bu yapıtlarında Eski Yunan, Roma ve Mısır kentlerinden harabeleri çizmiş, ya da derin arkeoloji bilgisinin de yardımıyla fantastik mimarlık mekânları yaratmıştır. Gölge, ışık ve perspektifle ustaca oynayarak zaman zaman dramatik, zaman zamansa romantik bir anlatım kullanmıştır. Carceri de’invenzioni (“Hayali
Hapishaneler”), özgün üslubunu göstermesi açısından en önemli yapıtıdır. Kemerleri, merdivenleri ve Orta Çağ işkence araçlarım vurguladığı bu dizisinde, Eski Roma saraylarının kalıntılarını, karanlık, kasvetli, tüyler ürpertici, fantastik bir yeraltı dünyasına dönüştürmüştür. Bu mahzenlerdeki dramatik etkiyi daha da güçlendirmek için, gerçeküstücü bir yaklaşımla perspektifi bozarak, uygulanacak olsa kendini taşıyamayacak, yapı kurallarına uymayan strüktürler yaratmıştır. Bu gravürleri ve kuramsal kitaplarıyla İskoç mimar Robert Adam (1728-1792) gibi birçok Avrupalı mimarı etkileyerek, Eski Roma mimarlığına yönelik Yeni Klasik (Neo-Klasik) üslubun, başta İngiltere ve Fransa olmak üzere, bütün Avrupa’da benimsenmesinde rol oynamıştır.