Tarihi Şahsiyetler

Giovanni Alfonso Borelli Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BORELLI, Giovanni Alfonso (1608-1679)

İtalyan fizikçi, fizyoloji uzmanı. İnsan vücudunun hareketlerinin fiziksel yasalarını geliştirmiştir. Iatrofizik Okulu’nun kurucularındandır.

Giovanni Francesco Antonio Alfonso Borelli 28 Ocak 1608’de Napoli’de doğdu. Babası, Napoli’de görevli bir İspanyol askeriydi. Gençlik yıllarında, özellikle tıp okuyup okumadığı bilinmemektedir. Roma’da matematik okuyan Borelli, 1649’da Messina’da, 1656’da da Pisa’da matematik profesörü oldu. 1667’de Messina’ya geri döndü, 1664’te gittiği Roma’ da, İsveç’in eski kraliçesi Christina’nm koruyuculuğu altında yaşadı. Borelli en ünlü çalışması olan De Motu anitnalium’u (“Hayvanların Hareketleri Üzerine”) 1680-1681 de tamamladı. Hayvanların gövdesel hareketlerini mekaniğin prensipleri temelinde açıklayan bu yapıtı ile Borelli Iatrofizik Okulu’nun kurucularından olarak tanındı. Fizyolojinin yanı sıra matematik ve astronomi alanında da buluşları vardır. Parabolik yörünge düşüncesini ilk kez Borelli, 1665’te takma bir adla yayımladığı bir yapıtında ortaya atmıştır. Malpıghi ile de dostluğu ve çalışma arkadaşlığı olan Borelli 31 Aralık 1679’da Roma’da öldü.

Borelii’nin yaşadığı 17. yy tıbbın uygulamada karşılaştığı çeşitli problemlere çözüm getirmek için yoğun çabaların gösterildiği bir dönüm noktasıydı. 17. yy Fransız felsefeci ve matematikçisi Rene Descar-tes insan gövdesinin bir makine olduğunu düşünü-yordu.Tıpta mekanizmacılığm en erken temsilcilerinden sayılabilecek Descartes’in fizyoloji üstüne görüşleri önemli hataları içermekle birlikte organizmanın etkinliklerine ilk kez yepyeni bir düşünme sistemiyle yaklaştığı için büyük önem taşıyordu. Bu dönemde insanın kendisinin de doğa yasalarıyla anlaşılabileceği ortaya atılmış, Van Helmont ve Sylvius’un öncülüğünü ettikleri, iatrokimyacılar denilen bir grup bilim adamı yaşamı bir dizi kimyasal tepkimeden oluşan bir süreç olarak değerlendirirken, kimileri de yaşamın kendisinin dikkatli bir matematik uygulamasıyla anlaşılabileceğini vurgulayarak fizyoloji alanında önemli bir adım atmışlardı. Iatrofizik Okulu olarak bilinen ve fizikle fizyolojiyi birleştirerek tıpta köklü yenilikler getirmeyi amaçlayan bu görüşü yakından izleyen Borelli, kas hareketlerini ve insan gövdesinin diğer hareketlerini statik ve dinamiğin yasalarına göre açıklamaya çalıştı. Tıpta iatrofizik görüşün Borelli’ den önceki temsilcisi olan Sanctorius bugün metabolizma diye adlandırılan konuda öncü çalışmalar yapmıştı. Borelli bu görüşü daha da geliştirerek böbreklerden kalbe kadar, incelediği çeşitli organların işleyişlerini fiziko-kimyasal süreçlerle açıklamaya çalıştı.

İlgili Makaleler