Giorgio Vasari Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

VASARI, Giorgio (1511-1574)

İtalyan ressam, mimar ve sanat tarihçisi. Ünlü Uffizi Galerisi’nin mimarı ve ilk sanat tarihçilerinden biridir.

30 Temmuz 1511 ’de Arezzo’da doğdu, 27 Haziran 1574’te Floransa’da öldü. İlk resim derslerini Luca Signorelli’den aldı. 1524’te Floransa’ya giderek Andrea del Sarto ve Baccio Bandinelli’nin yanında çalıştı. Michelangelo’yla tanışması onun için bir dönüm noktası oluşturdu ve yaşamı boyunca Michalan-gelo’nun sadık bir izleyicisi oldu. 1550’de Vite de piü eccellenti architetti, pittori, e scultori italiani (“Ünlü İtalyan Mimar, Ressam ve Heykelcilerinin Yaşamları”) adlı biyografiler yapıtını yayımladı. Floransa ve Roma’da Maniyerist akıma bağlı, konularını tarihten alan çok sayıda resim ve fresk yaptıktan sonra 1555’te Medici ailesinden Toscana Dükü I.Cosimo tarafından Vecchio Sarayı’m yapmakla görevlendirildi. 1560’ta Floransa’da gene I.Cosimo adına bir yönetim yapısı olan Uffizi Galerisi’nin yapımına başladı. Ölümü üzerine, ancak 1580’de, öğrencileri tarafından bitirilebilen bu ünlü yapı bugün müze olarak kullanılmaktadır. Vasari 1562’de Floransa’daki Disegno Akademisi’nin kurucuları arasında yer aldı. 1568’de ünlü kitabını eklemelerle 3 cilt olarak yeniden yayımladı ve kendi biyografisini de ekledi.

Vasari’nin resim alanındaki en ünlü yapıtları Vecchio Sarayı’ndaki Floransa’nın ve Mediciler’in tarihini anlatan fresk dizisi ile Roma’da San Giorgio Sarayı’nda yaptığı 100 Gün Freski’dir.

Vasari günümüze değin en çok yararlanılan sanat tarihi kaynaklarından biri olan Vite’de İtalya’da Orta Çağ’dan beri kullanılan resim, heykel ve mimarlık tekniklerine, bunların tarihsel gelişimlerine geniş yer vermiştir. Bu alanlardaki yenilikçi ve öncü kişileri kronolojik bir sıralamayla anlatmıştır. Giotto’yu, karanlık çağ diye tanımlanan Orta Çağ’ın gerilemiş sanatını aydınlatan kişi olarak tanıtmış, kendi döneminden yaşayan tek sanatçı olarak da Micheiangelo’ yu ele almıştır. Ona özel bir önem vermiş, resim, heykel ve mimarlığın ustası olarak tanımlamış, Raffaello ve Leonardo’yla birlikte üçünün bir doruk oluşturduklarını belirtmiştir. Özellikle Toscanalı sanatçıların 13.yy sonlarında, Antik sanatın görkemini yeniden canlandırdıklarını ileri sürmüştür. Kitabın ikinci basımında çağdaş sanatçıların yaşamöyküleri yanında Floransalı olmayan sanatçılara da yer vermiş, o sırada ölmüş bulunan Michelangelo’nun biyografisine de önemli eklemeler yapmıştır. Ancak bugün, Vasari’nin bu kitapta verdiği bilgilerin birçoğunun pek sağlıklı olmadığı kabul edilmektedir.

• YAPITLAR (başlıca): Fresk: San Giorgio Sarayı freskleri, 1546, Roma; Vecchio Sarayı freskleri, 1555’ten başlayarak, Floransa; Regia Salonu freskleri, 1571-1575, Vatikan/ Roma. Yapı: Vecchio Sarayı, 1555’ten başlayarak, Floransa; Uffizi Galerisi, 1560-1574, Floransa; San Stefano Kilisesi, Manastırı ve Sarayı, 1562’den başlayarak, Pisa; Michelangelo’nun Mezarı, San Croce Kilisesi, Floransa. Kitap: Vite de piü eccellenti architetti, pittori, e scultori italiani, 2 cilt, 1550, 2. basım 3 cilt, 1568, (“Ünlü İtalyan Mimar, Ressam ve Heykelcilerinin Yaşamları”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi