Gian Carlo Menotti Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MENOTTI, Gian Carlo (1911 – 1 Şubat 2007, Monte Carlo, Monako)

İtalyan asıllı ABD’li besteci. Operalarında müzikle tiyatroyu başarıyla kaynaştırmış tır.

7    Temmuz 1911’de İtalya’nın Cadegliano kentinde doğdu. Müzik sevgisini piyanist olan annesinden aldı. Küçük yaşta Milano Konservatuvarı’na girerek besteler yapmaya başladı. On bir yaşındayken The Death of Pierrot (Pierrot’nun Ölümü) adlı bir opera besteledi. 1927’de ailesiyle birlikte ABD’ye göç etti. Philadelphia’da Curtis Müzik Enstitüsü’nden burs kazanıp kompozisyon bölümüne yazıldı. Ardından New York Müzik Akademisi’ne devam edip burayı bitirdikten sonra 1937’de ilk sahne yapıtı Amelia Goes to the Ball’u (Amelia Baloya Gidiyor) besteledi. Bu yapıtın elde ettiği başarıdan sonra art arda operalar bestelemeye başladı.

1939’da radyo için yazdığı opera pek başarılı olmayınca Menotti daha az şarkıcı ve küçük orkestra isteyen, melodramatik konular üstüne oda operaları yazdı. Bu türe giren ilk operası 1946’da bestelediği ve en önemli yapıtı sayılan The Medium’dur (Medyum). Yapıt, bir medyum kadının, tam anlamıyla kavrayamadığı gerçekler dünyası ile doğaüstü dünya arasında bocalamasının yarattığı trajedi üstüne kuruluydu. Bunu aynı yıl, bir perdelik komik operası The Telephone (Telefon) izledi. 1950’de Pulitzer Ödülü kazanan operası The Consul (Konsolos) sahnelendi. Hemen tüm dünyada ünlenen Konsolos, adı belirsiz, baskıcı bir yönetim altındaki bir ülkede geçiyordu ve devlet düşmanı ilan edilen kocasının yanına gitmek için vize almaya çalışan bir kadının boşuna çabalarını konu ediyordu.

Menotti 1951’de televizyon için hazırlanan ilk opera olan Amahl and the Night Visitors’u (Amahl ve Gece Konuklan) besteledi. 1954’te The Saint of Bleecker Street (Bleecker Sokağı’nın Azizi) ile bir kez daha Pulitzer Ödülü kazandı. 1958’de ABD’li besteci Samuel Barber’in Vanessa operasının librettosunu yazdı. 1963’te Death of the Bishop of Brindisi (Brindisi Piskoposunun Ölümü) adlı kantatından sonra 1968’de konusu uzayda geçen bir opera yazdı. Dünyanın başka gezegenlerden gelen yaratıklarca ele geçirilmesini anlatan Help, Help, the Globolinks!’de (İmdat, Globolink’ler!) Menotti, kullandığı oldukça eski müzik tarzıyla öncü müzik karşısındaki tutumunu da gösteriyordu. Savaş karşıtı Tamu Tamu operasını, Uluslararası Antropolojik ve Etnolojik Bilimler Kongresi’nin ısmarlaması üzerine 1973’te besteledi. Yapıt İngilizce ve Endonezya dilinde bir arada sahnelendi.

Menotti, librettolarında, çoğunlukla kendi yazdığı gerçekçi operalarında 20.yy dramatizmi ile geleneksel İtalyan operası arasında başarılı bir bireşim kurmuştur. Bir ölçüde Puccini, Verdi ve Mus-sorgsky’den de etkilenmiş, dramatik etkiyi artırmak için uyumsuzluk (dissonance) ve çoktonluluğa başvurmasına karşın, çoğunlukla geleneksel armoniyi kullanmıştır. Yapıtlarında müzik ile tiyatroyu kaynaştırmasındaki olağanüstü başarısını yönetmenlikte de göstermiş, her rol için en uygun oyuncuyu bulmakta büyük bir önseziyle davranmıştır. Bunun sonucu olarak da birçok opera şarkıcısı tüm meslekleri boyunca onun operalarında canlandırdıkları kimlikleriyle anılır olmuşlardır.

•    YAPITLAR (başlıca): Opera: Amelia Goes to the Ba.ll, 1937, (Amelia Baloya Gidiyor); The Old Maid and the Thief, 1939, (Yaşlı Kız ve Hırsız); The Island God, 1942, (Ada Tanrısı); The Telephone, 1946, (Telefon); The Medium, 1946, (Medyum); The Consul, 1950, (Konsolos); Amahl and the Night Visitors, 1951, (Amahl ve Gece Konuklan); The Saint of Bleecker Stret., 1954, (Bleecker Sokağı’nın Azizi); The Last Savage, 1963, (Son Vahşi); Martin’s Lie, 1964, (Martin’in Yalanı); Help, Help, the Globolinks!, 1968, (İmdat, Globolink’ler!); Tamu Tamu, 97h-, Arrival, 1973, (Varış). Bale: Sebastian, 1944. Kantat: The Death of the Bishop Brindisi, 1963, (Brindisi Piskoposunun Ölümü); Song of Hope, 1980, (Umut Şarkısı). Çeşitli: 4 Yaylı Çalgılar Dörtlüsü, 1936; Piyano Konçertosu, 1945.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi