Tarihi Şahsiyetler

Getulio Vargas Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

VARGAS, Getulio (1883-1954)

Brezilyalı devlet adamı. 1930-1945 ve 1951-1954 arasında devlet başkanlığı yapmıştır.

19 Nisan 1883’te Rio Grande do Sul Eyaleti’nde, Sao Borja’da doğdu, 24 Ağustos 1954’te Rio de Janeiro’da öldü. Babası eyaletin etkili siyaset adamlarından biriydi. Porto Alegre’de hukuk öğrenimini bitirdikten sonra 1908’de siyasete atıldı ve eyalet yasama meclisine girdi. 1922’de milletvekili, 1926’da maliye bakanı oldu. 1928’de Rio Grande do Sul valiliğine seçildi. 1930 başkanlık seçimlerine reformcu bir program benimseyen Liberal İttifak’ın adayı olarak katıldı. Resmi bir açıklamayla seçimleri hükümet yanlısı adayın kazandığı duyurulunca Tenentes adıyla bilinen ilerici genç subayların ve yerel güvenlik güçlerinin desteğiyle bir ayaklanma başlattı ve Kasım 1930’da geçici devlet başkanı oldu.

İlk yıllarda iktidarı Tenentesler’le paylaştıysa da, 1932’de Sao Paulo Eyaleti’nde çıkan bir ayaklanmayı bastırdıktan sonra orduda disiplini sağladı. 1933’te seçilen kurucu meclis, seçimle gelen bir parlamento yerine, çeşitli meslek gruplarının temsilcilerinin oluşturduğu bir meclis kurulmasını öngören ve merkezi yönetimin yetkilerini artıran bir anayasayı yürürlüğe koydu. Vargas Temmuz 1934’te bu meclis tarafından dört yıl için devlet başkanlığına seçildi. Böylelikle iktidarını sağlamlaştırdıktan sonra, Temmuz 1935’te kendisine karşı demokratik ve anti-emperyalist taleplerle muhalefet yürüten ANL’yi (Alianca Nacional Libertadora-Ulusal Kurtuluş Cephesi) yasakladı. Kasım 1935’te Luis Prestes’in önderlik ettiği sol ayaklanmayı da bastırdıktan sonra, sıkıyönetim ilan ederek olağanüstü yetkiler elde etti, basına sansür koydu, kurulan özel mahkemelerde muhalefet önderleri ağır cezalara çarptırıldı. Başkanlık seçimlerine sekiz ay kala, Kasım 1937’de düzenlediği bir darbeyle başkanlık süresini altı yıl uzatarak kendisine diktatörlük yetkileri veren yeni bir anayasayı yürürlüğe koydu. Hemen ardından faşist eğilimli Acâo Integralista’y1 da yasaklayan Vargas, Faşistler’in Mayıs 1938’deki başarısız darbe girişimlerinin ardından öteki faşist örgütleri de dağıttı.

İlgili Makaleler