Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar

GETTO

 

GETTO

 

Eskiden Yahudilerin
şehirlerde ayrı ya­şadıkları mahalle; günümüzde daha çok azınlıkların ve
yabancıların yaşadıkları şe­hirlerin belli mahalle veya bölümleri için
kullanılır.

Bu terim yaygın
biçimde savaş öncesi Avrupa şehirlerindeki Yahudi mahallele­ri İçin
kullanılmakta ise de, sosyolojide getto terimi şehrin herhangi bir arazisine
atfen kullanılmaktadır. Bu arazide din, renk, ırk ve sosyal şartlar bakımından
or­tak özellikleri nedeniyle bir araya toplan-

mış bir grup
yerleşmiştir. Çağdaş tartış­malarda gettonun yerine “içsel koloni” te­rimi
önerilmiş ve Kuzey Amerika’daki zenci topluluğun ırka dayalı zoraki iskânı­nı
anlatmak için bu kavramın çok uygun olduğu savunulmuştur. Bununla birlikte
koloni benzetmesi, toplumsal değişme­nin olabildiğini ima ederken, tarihsel ola­rak
getto statüsü kalıcıdır.

Göçmen işçilerin Batı
Avrupa ülkesinin bazı şehirlerinde oluşturdukları nispeten kapalı mahalleler de
getto olarak nitelen­dirilmiştir. Yasalarda gettolar resmen kal­dırılmış
olmakla birlikte sanayi toplumu­nun getirdiği iktisadî ve sosyal şartlar, get­toların
oluşmasına ve yaşamasına imkân vermiştir. Üçüncü Dünya ülkelerinin pek çoğunda
kırsal kesimden şehir merkezle­rine olan hızlı nüfus göçü ve plansız kent­leşme,
bazı şehirlerin kenarlarında getto­lara benzer bir gecekondu olayını ortaya
çıkarmıştır. Bu sadece bir mekân farklılı­ğını değil, kültür ve ideoloji
farklılığını da ifade etmektedir.

(SBA) Bk. Koloni;
Şehirleşme.

 

İlgili Makaleler