Georgi Sava Rakovski Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

RAKOVSKÎ, Georgi Sava (1821-1867)

Bulgar siyaset adamı ve yazar. Bulgaristan bağımsızlık mücadelesinin önderlerindendir.

Nisan 1821’de Kotel’de (bugün Bulgaristan’da) doğdu, 9 Ekim 1867’de Romanya’da, Bükreş’te öldü. Varlıklı bir tüccar ailesinden gelmekteydi. Kotel ve Karlovo’da, daha sonra İstanbul’daki Rum Lisesi’nde öğrenim gördü. 184l’de Eflâk’a yerleşti ve siyasi baskılar nedeniyle Tuna Prenslikleri’ne yerleşmiş olan Bulgar göçmenleriyle ilişki kurdu. 1830’iar ve 1840’larda Osmanlı yönetimine karşı Balkanlar’da yer yer baş gösteren köylü ayaklanmalarından biri olan 1842 Brâila ayaklanmasına katıldı. 1847’de İstanbul’a yerleşti. Ölümüne değin çeşitli ülkelerde göçmen olarak yaşadı.

1858’de “Bulgaristan Kurtuluş Planı”nı hazırlayan Rakovski, Osmanlı yönetimine karşı ayaklanmanın-tek merkezden yönetilmesi ve diğer Balkan bağımsızlık mücadeleleriyle dayanışmanın sağlanması için çalıştı. 1860’ta ilk Bulgar devrimci gazetesi olan DounavskiLebed’i (Tuna Kuğusu,) kısmen Fransızca olarak yayımladı. 1862’de Belgrad’da Bulgaristan ulusal kurtuluş savaşının yönetim merkezini kurdu ve Bulgar lejyonu denilen askeri bir gönüllü taburu oluşturdu. Sırbistan hükümetinin Osmanlılar’la bir savaşa girmemek konusunda titizlik göstermesi üzerine, Bulgar göçmenleri Romanya’ya geçtiler. 1860’lar boyunca, Romanya’da bir dizi gizli komite oluşturdu. 1864’te, Bükreş’te Gelecek ve Savunucu adlı gazetelerin yayımlanmasını sağlayan Rakovski, bu gazetelere yazdığı çok sayıda makaleyle devrimci düşüncelerini yaymaya çalıştı. Bağımsızlık mücadelesinin yeni merkezi durumuna gelen Bükreş’te, ayaklanmayı planlı ve genel bir halk hareketine dönüştürmek için çaba harcadı. 1867’de hazırladığı bir programla, mücadelenin temel organları olan çeteler, merkezi askeri örgütlenmenin birimleri durumuna getirildi.

Aynı zamanda yazınsal ürünler de vermiş olan Rakovski’nin, 1858’de yazdığı Bulgaristan’ın bağımsızlığı için mücadele eden komitecilerin (haydutin) mücadelesini öven ve ulusal duyarlılıkla yüklü Gorski Pıtnik (“Orman Yolcusu”) adlı şiir kitabının etkisi büyük olmuştur. Rakovski eylemi ve yazınsal ürünleriyle Bulgarlar arasında ulusal bilincin gelişmesine katkıda bulunmuş ve ulusal kurtuluş mücadelesine yeni bir boyut kazandırmıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Gorski Pıtnik, 1857, (“Orman Yolcusu”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi