Tarihi Şahsiyetler

George Paget Thomson Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

THOMSON, George Paget (1892-1975)

İngiliz, fizikçi. Hareketli elektronların dalga yapısında olduğunu kanıtlayarak L. de Broglie’nin varsayımını doğrulamıştır.

3 Mayıs 1892’de Cambridge’de doğdu, 10 Eylül 1975’te aynı kentte öldü. Ünlü fizikçi J.J.Thomson’m
oğludur. 1913’te Cambridge Üniversitesi’ne bağlı Trinity College’da matematik ve fizik öğrenimini tamamlayarak, aynı üniversiteye bağlı Corpus Christi College’da öğretim görevlisi oldu. 1918’den sonra Cambridge Üniversitesi’ndeki Cavendish Laboratuvarı’nda araştırmacı olarak çalıştı. 1922’de Aberdeen Üniversitesi’nde doğabilimleri profesörlüğüne, 1930’da Londra Üniversitesi’ne bağlı Imperial College’da fizik profesörlüğüne atandı. 1929’da Londra’daki Royal Society’nin üyeliğine, 1939’da İngiltere Atom Enerjisi Komisyonu’nun başkanlığına seçilen, 1943’te kendisine “Sir” unvanı verilen ve 1952’den 1962’ye değin Corpus Christi College’ın başkanlığını yürüten Thomson, 1937 Nobel Fizik Ödülü’nü Da-visson ile bölüşmüştür.

1924’te Louis de Broglie, maddenin aynı zamanda dalga niteliğinde olduğunu ve her parçacığa bir dalganın eşlik etmesi gerektiğini kuramsal olarak ileri sürmüştü. Üç yıl sonra Thomson, elektron demetlerinden oluşan katot ışınlarım çok ince bir altın tabakasından geçirerek kırınıma uğratmayı ve oluşan kırınım halkalarını fotoğrafla saptamayı başardı, ayrıca elektronun dalgaboyunu belirledi. Elektronun dalga niteliğini kanıtlayan benzer deneyleri aynı sıralarda kendisinden bağımsız olarak gerçekleştiren Davisson ile Nobel Ödülü’nü bölüşen Thomson, 1930-1945 arası daha çok nötron fiziğine ve çekirdek bölünmesi (fisyon) konusundaki çalışmalara ağırlık verdi, 1945’ten sonra da denetimli termonükleer tepkimelerin incelenmesine yöneldi.

Thomson’ın, elektron kırınımı desenlerinin belirlenmesinde uyguladığı yöntemler ve bu amaçla geliştirdiği aygıtlar, sonradan yapılan araştırmaların başarısında önemli bir rol oynamış, baba Thomson’ın bulduğu elektronun dalga niteliğini oğul Thomson’ın kanıtlaması, bilim tarihine ilginç bir örnek olarak yazılmıştır.

• YAPITLAR (başlıca): The Atom, 1930, (“Atom”); Theory and Practice of Electron Diffraction (W. Cochrane ile), 1939, (“Elektron Kırınımının Kuramı ve Uygulaması”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi