George Johnstone Stoney Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

STONEY, George Johnstone (1826-1911)

İrlandalı fizikçi. Temel elektrik birimi olarak ilk kez “elektron” sözcüğünü önermiştir.

15 Şubat 1826’da Kingstown (bugün Dun Laog-haire) kenti yakınlarındaki Oakley Park’ta doğdu, 5 Temmuz 1911’de Londra’da öldü. 1848’de Dublin’ deki Trinity College’ı bitirerek, Royal Society’nin başkanı olan İrlandalı astronom William P. Rosse’ın (1800-1867) Parsonstown’daki (bugün Birr) gözlemevinde asistanlığa, dört yıl sonra da Gahvay’daki Queen’s College’da doğabilimler profesörlüğüne getirildi. 1857’de Dublin’deki Queen’s University’nin sekreterliğine atanan ve çalışma yaşamının sonuna değin bu görevde kalan Stoney, yirmi yılı aşkın bir süre Dublin’deki Royal Society’nin sekreterliğini yürütmüş, 1861’de üyeliğine seçildiği Londra’daki Royal Society’nin 1898’de ikinci başkanı olmuştur.

Fiziğin çeşitli konularına ilgi duyan, özellikle tayf analizi üzerinde çalışan Stoney, daha çok fiziğe “elektron” sözcüğünü kazandıran bilim adamı olarak tanınır. Hidrojen iyonunun elektrik yükünün, fiziğin temel birimlerinden biri olması gerektiğini Stoney 1874’te ileri sürmüştü. Suyun elektrolizinde belirli bir elektrik miktarının açığa çıkardığı hidrojenin ağırlığını saptayıp, bu elektrik miktarını, açığa çıkardığı hidrojendeki atomların sayısına bölerek bir hidrojen iyonunun yükünü hesaplayan Stoney, bu elektrik yükü için 1891’de “elektron” sözcüğünü önerdi. J.J.Thomson, katot ışınlarını oluşturan eksi yüklü temel parçacıkların hızını ve yük/kütle oranını ölçmeyi 1897’de başardığında, bu parçacıklara corpuscle (maddecik) adını vermişti. “Elektron” sözcüğü bu parçacığın yükü için önerilmişken, sonradan, en küçük eksi elektrik yükünü taşıyan bu temel parçacığın kendisi için kullanılmaya başlandı ve corpuscle sözcüğünün yerini aldı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi